
Sosyal Medyadan Kazanılan Para Caiz mi?
Sosyal medyadan para kazandım, bu parayı kullanmam caiz mi? Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Hamdi Yıldırım cevaplıyor.
Bu konunun birçok yönü var. Öncelikle şunu bilmemiz gerekir:
Eğer bir yerden bir gelir elde ediliyorsa, bu gelirin helal mi haram mı olduğu o gelirin kaynağına bağlıdır. Gelirin elde edildiği kurum; yanlışları olan, haramla meşgul olan veya şüpheli işlerle uğraşan bir müessese ise, bu durumda elde edilen para da şüpheli ya da haram olabilir. Üstelik bu parayı o kurumda bırakmak daha da büyük bir vebal doğurabilir.
Örneğin, siz istemeseniz bile bankada paranıza faiz tahakkuk etmişse ve “Ben bu faizi almıyorum, bankada kalsın” derseniz; bu durumda o faizin bankanın menfaatine kullanılmasına dolaylı olarak katkı sağlamış olursunuz.
Benzer şekilde bazı sosyal mecralardan (örneğin video ya da içerik platformları) elde edilen gelirler de aynı şekilde değerlendirilmelidir. Bu mecralarda içerik üreten kişiler, haram-helal hassasiyeti olmadan reklam geliri elde ediyorsa, bu da onların faaliyetlerine dolaylı veya doğrudan destek vermek anlamına gelebilir. Bu da bizi vebalden kurtarmaz.
Bir Müslümanın, içerik üretmesi gerekiyorsa bunu reklamsız olarak paylaşması en doğrusudur. Çünkü reklam açmak doğrudan gelir elde etme amacı taşır ve gösterilen reklamların içeriği üzerinde tam kontrol sağlanamaz. Reklam butonunu açık bıraktığınızda, haram içerikli ya da İslami değerlere aykırı reklamlar çıkabiliyorsa, buna doğrudan veya dolaylı bir katkınız olmuş olur.
Üstelik dini içerikler sunulurken — örneğin Kur’an, sünnet, iman gibi konular anlatılırken— araya uygunsuz veya alakasız bir reklamın girmesi; mesela faiz haramdır denilirken bir banka reklamının çıkması ya da tesettüre aykırı görüntülerin yer aldığı bir ürün reklamının araya girmesi, sunulan içerikle ciddi şekilde çelişecektir. Bu da hem verilen mesajı zedeleyecek hem de izleyeni yanıltacak bir durum doğuracaktır. Bu nedenle özellikle dini içeriklerde reklam özelliği kapalı tutulmalıdır.
Bir Müslümanın helal rızık için çaba göstermesi esastır. Eğer reklam özelliği başka bir sebeple, örneğin içeriklerin daha geniş kitlelere ulaşması amacıyla açılıyorsa, bu durumda elde edilen gelirin fakirlere, ihtiyaç sahiplerine, zaruret içinde olanlara aktarılması uygun bir tasarruf olur.
Elbette bir Müslüman yazdığı kitaptan, yaptığı programdan telif geliri elde edebilir. Ancak bu telif, haram bir reklam yoluyla sağlanıyorsa burada ciddi bir imani sorun vardır. Çünkü Müslümanın temel vazifesi “İ’lâ-yı Kelimetullah”, yani Allah’ın kelamını yüceltmektir. Bunu yaparken küfrün, haramın, isyanın reklamını yapmaya vesile olmak büyük bir çelişkidir ve ciddi bir sorumluluk doğurur.
Bu sebeple, bir Müslümanın bu tür riskli durumlardan uzak durması gerekir.
YORUMLAR