Ruh ve Mana Abidesi: Yunus Emre

Yûnus Emre Hazretlerinin, zâhire aykırı kapalı ve mânâsız gibi görünen, ancak ehlinin anlayabileceği, bilhassa rumuzlu söylenmiş ve başlıbaşına kitaplar dolusu îzahları içine alabilecek ifâdeleri çoktur.

Yûnus Emre Hazretleri der ki:

Sırat kıldan incedir, kılıçtan keskincedir,

Varıp anın üstüne evler yapasım gelir…

Altında gayyâ vardır, içi nâr ile pürdür,

Varıp ol gölgelikte biraz yatasım gelir…

SIRAT, KILDAN İNCE KILIÇTAN KESKİNDİR

Yûnus Emre’nin burada ifâde ettiği hakîkat, Sırat’ın kıldan ince kılıçtan keskin olmasına mukâbil, mü’minler için durumlarına göre genişlik arz edeceğidir.

Diğer taraftan Cehennem ateşi, mü’minlerin Sırat’tan geçişi sırasında rivâyetlere göre şöyle haykıracaktır:

“–Ey mü’min! Üzerimden çabuk geç, yoksa ateşimi söndüreceksin!” (Beyhakî, Şuabu’l-Îman, I, 577)

Bunun için Yûnus Emre:

“Biraz yatasım gelir!” demekle, Sırat’ta oyalanıp da Cehennem’in alevlerinin tesirini kırmak, böylece günahkâr mü’minlerin ateşin azâbını hissetmemelerini istemiş olmaktadır.

Ayrıca bu sırrı anlayamayıp kendisi hakkında zâhiren ağır ifâdeler kullanmak sûretiyle hayır murâd etmeyen gâfil ilim erbâbının mevcûdiyeti dolasıyla Yûnus, tevriyeli bir şekilde:

Ta’n eylemen hocalar, hatırınız hoş olsun

Varuben ol tamuda biraz yanasım gelir

demektedir.

Burada Yûnus’un, kendisini Cehennemlik sayan hocalara:

“–Siz merak etmeyin; ben Cehennem’e girerim!” diye cevap vermesinin hikmeti, Hazret-i Ebû Bekir -radıyallâhu anh-’ın duâsındaki merhamet ve şefkat dolu şu samîmî niyettir:

“–Yâ Rabbî! Benim vücûdumu Cehennem’de o kadar büyüt ki, benden başkasına orada yer kalmasın!”

Yûnus’un bundan sonraki ifâdeleri ise, bir kerâmet olarak anlatılır:

YUNUS’UN ŞİİRLERİNİN AKIBETİ

Rivâyete göre onun vefâtından yüz yıl sonra Molla Kâsım adında bir zâhir âlimi, Yûnus’un şiirlerini ele geçirdi. Bir ırmağın kenarında okurken, her rastladığı şiiri, onlardaki derin mânâları anlayamayarak:

«–Bunlar ne saçma sapan şeyler!» deyip ırmağa atmaya başladı. Nihâyet karşısına şu mısrâlar çıktı:

Derviş Yûnus bu sözü eğri büğrü söyleme

Seni siygaya çeker bir Molla Kâsım gelir

Bu sözleri okuyan Molla Kâsım, o anda gerçeği kavradı ve büyük bir pişmanlıkla:

“–Eyvah! Ben ne yaptım! Koca bir ummânın farkına varamadım. Nasıl oldu da ruh ve mânâ âbidesinin bu hikmet ve irfânını gözümün önündeyken dahî göremedim!.. Hâlbuki o, yüz yıl evvelinden benim hâlimi sezmiş!..” diyerek gözlerinden sel gibi yaşlar dökmeye başladı.

Geri kalan şiirleri büyük bir îtinâ ile muhâfaza etti. Denilir ki, bu şekilde Yûnus’un yaklaşık bin kadar şiiri kaybolmuştur.

Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Âbide Şahsiyetleri ve Müesseseleriyle Osmanlı, Erkam Yayınları

 

İslam ve İhsan

YUNUS EMRE HAZRETLERİ KİMDİR?

Yunus Emre Hazretleri Kimdir?

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.