Lala Mehmet Paşa Kimdir?

Abdullah Sert Hocaefendi, Hace Musa Topbaş Efendi’nin İslam Kahramanları 3 eserinden Lala Mehmet Paşa, Tayyar Mehmet Paşa ve (Deli) Gazi Hüseyin Paşa’nın hayatlarını ve kahramanlıklarını anlatıyor.

LALA MEHMET PAŞA’NIN HAYATI

Estergon fâtihi ve Osmanlı devlet adamı ve komutanlarından Lala Mehmet Paşa’nın hayatı.

Lala Mehmet Paşa, aslen Bosnalı’dır. Enderun’da yetiştirildi. İyi bir eğitim ve öğrenim gördü. Bazı tarihî kaynaklara göre asıl lakabının “Lâle” olduğu, fakat şehzade lalalıklarında bulunduğu için “Lala” namıyla meşhur olmuştur.

Lala Mehmet Paşa Enderun’da Peşkir ağası iken büyük Mirahurlukla Bîrûn hizmetine alındı. 1591’de Yeniçeri Ağası oldu.

1595’de Macaristan seferine vezir-i azam Sinan Paşa ile katılıp, muharebelerde çok gayret ve kahramanlık gösterdi. Sefer dönüşünde Karaman Beylerbeyi, bir müddet sonra da Anadolu Beylerbeyi oldu.

Haçova Meydan Savaşı’nda Yararlılıklar Gösterdi

1596’da Rumeli Beylerbeyliğine terfî ederek Sultan Üçüncü Mehmet Han ile Eğri seferine katıldı. Eğri kuşatması ve Haçova meydan muharebesinde, Rumeli Beylerbeyliği vazifesiyle büyük yararlıklar gösterdi.

Avusturya, seferlerinde uzun yıllar hizmet etti. Kanije ve İstoni-Belgrad kuşatmalarına katıldı.18 Kasım 1602’de Budin müdafaasında Avusturya ordusunu geri çekilmek zorunda bıraktı. Bu seferdeki üstün gayret ve muvaffakiyetlerinden dolayı üçüncü vezirliğe terfi etti. 11 Mayıs 1603’de Macaristan serdarlığına tayin edildi.

5 Ağustos 1604’de veziriazamlığa getirildi. Lala Mehmet Paşa Avusturya için Garp serdarlığına tayin edilince 25 Eylül 1604’de Peşte’yi, ardından da Vaç Hatvan kalelerini zabt etti.

Estergon Fâtihi

1604-1605 kışını Belgrad kışlağında geçiren Mehmet Paşa 3 Ekim 1605’de Estergon’u fethederek “Estergon Fâtihi” unvanını aldı.

Avusturya içlerine bir akın tertip edilerek, düşmanların askerî mevkileri tahrip edildi. Koermen ve Steinamanoger şehirleri zabt edilerek pek çok esir ve ganimet alındı.

İstanbul’dan gönderilen murassa tacı 20 Kasım’da Erden Prensi ve Macar kralı ilan edilen Istva Baskoy’un başına koyan Lala Mehmet Paşa, bölgeyi tekrar Osmanlı himaye ve tabiiyeti altına aldı.

Mustafa Paşa, Avusturya cephesinde vazife yaptığı yıllarda Osmanlı Devleti’nin durumunu askerî ve siyâsî başarılarla islâh etti. 1606 yılının Haziran ayında, Celâlî asîleri ve İran üzerine serdar tayin edildi. Aynı yılın Haziran ayında rahatsızlanarak vefat etti. Cenazesi Ebû Eyyup Sultan’a getirilerek, Sokullu Mehmet Paşa’nın türbesine defnedildi.

Lala Mehmet Paşa, tedbirli, tecrübeli, vakar sahibi idi. Askerlerin çok sevdiği bir kumandan ve devlet adamı idi. Hudut tecrübesi fazla olduğundan, seferlerdeki icraatları ile devlete ve millete çok hizmet etmiştir. (Rehber Ansiklopedisi, c.11; s.27)

Kaynak: Sâdık Dânâ, İslam Kahramanları 3, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan

OSMANLI DEVLETİ KISACA

Osmanlı Devleti Kısaca

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.