
Kurbanlık Hayvanın Yaşı Hicrî Takvime Göre mi Miladîye Göre mi Hesaplanır?
Kurbanlık hayvanın yaşı hicri takvime mi, miladi takvime göre mi hesaplanır? Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Hamdi Yıldırım cevaplıyor.
Bu tür meselelerde — ister zekât, ister kurban, isterse başka konular olsun — biz hicrî takvimi esas alıyoruz. Çünkü hicrî takvim, Müslümanların takvimidir. Örneğin, bir hayvanın kurban olabilmesi için "iki yılını doldurmuş olması" şartı varsa, bu iki hicrî yıl olarak değerlendirilir.
Benzer şekilde, ergenlik yaşı gibi hususlarda da yine hicrî takvim dikkate alınır. Erkeklerde bulûğa ermenin hükmî göstergesi olarak 15 yaşını doldurmak ya da 17 yaşını doldurmuş olmak gibi ölçütler vardır. Bu yaşlar da hicrî takvime göre hesaplanır.
Nitekim Peygamber Efendimiz (aleyhissalâtu vesselâm) için "63 yaşında vefat etti" derken, bu da hicrî takvime göre 63 yaştır. Çünkü miladî takvim ile hicrî takvim arasında her 33 yılda yaklaşık 1 yıl fark oluşur. Yani miladî 33 yıl, hicrî olarak 34 yıla tekabül eder. Bu fark, yıllık ibadetlerde dikkate alınması gereken önemli bir ayrıntıdır.
Kurbanlık hayvanlar konusunda da aynı esas geçerlidir. Büyükbaş hayvanların — sığır ya da manda cinsi — kurban olabilmesi için hicrî olarak 2 yaşını doldurmuş olmaları gerekir. Miladî takvime göre ise her yıl yaklaşık 11–14 gün daha kısa olduğu için bu fark, toplamda yaklaşık 1 ay kadar eder. Deve için ise 5 hicrî yılını doldurmuş olması gerekir. Burada da takriben 2,5 ay kadar bir fark söz konusu olur.
Bu tür yıllık veya aylık ibadetlerde, kameri (ay) takvimi esas alırız. Günlük ibadetlerde ise şemsî (güneş) takvimine göre hareket ederiz. Örneğin sabah namazı güneşin doğmaya başlamasıyla, öğle namazı güneşin tepe noktasından kaymasıyla, ikindi namazı gölgenin bir katına ulaşmasıyla, akşam namazı güneşin batmasıyla belirlenir. Yani günlük ibadetlerde güneşin hareketlerine göre davranılır.
Sonuç olarak; yıllık ve aylık ibadetlerde hicrî (kamerî), günlük ibadetlerde ise şemsî (güneş) takvimi esas alınır.
YORUMLAR