İlk Müslümanlardan, sadakatin ve sabrın timsali Ammar b. Yasir’i (r.a.) ne kadar tanıyoruz?

Ammâr b. Yâsir radıyallahu anh, anne ve babası İslâm’ın ilk şehitleri olan, ilk Müslümanlardan meşhur bir sahâbîdir.

AMMAR B. YASİR (R.A.) KİMDİR?

Ammâr bin Yâsir radıyallahu anh; ismi Ammâr, Künyesi Ebu’l-Yakazân, Babası Yâsir’dir. Hz. Yâsir, Yemen’den iki oğlu Haris ve Mâlik ile Mekke’ye gelmiş, orada Ebû Huzeyfe’nin cariyesi Sümeyye ile evlenmişti.

Sümeyye’den Hz. Ammâr dünyaya gelmişti. İslâm’ın ilk günlerinde Rasûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellemin Erkam bin Ebu’l-Erkam’ın evinde bulunduğu sırada Yâsir hanımı Sümeyye ve oğulları ile beraberce gelip iman etmişlerdi.

Bu aile kimsesiz oldukları için iman etmeleri yüzünden çok işkenceye uğratılmışlar. Hz. Sümeyye, Ebû Cehil’in hançeriyle; eşi Hz. Yasir ise gördüğü ağır işkenceler sonucu şehit edilmiştir. Bu arada Hz. Ammar çok acıklı işkencelere tabi tutulmuş, Rasûl-i Kibriya daima kendisini teselli etmiştir.

Hz. Ammar önce Habeşistan’a sonra Medine’ye hicret edip orada Huzeyfe bin Yeman Hazretleri ile kardeş olmuştu. Bedir’den Tebük seferine kadar bütün harplerde bulunmuş, büyük kahramanlıklar göstermiştir.

Hz. Ömer tarafından Kûfe valiliğine tayin olunmuştur. Hz. Ali devrinde onun safında Sıffîn ve Cemel harplerine girmiştir. Sıffîn harbinde bir akşam güneş batarken Hz. Ammar, “Bana dünyadaki son rızkımı verin,” dedi. Bir kadeh içersinde bir miktar süt getirdiler, onu içtikten sonra:

“Bu gün ben Rasûlullah sallallahu aleyhi ve selleme kavuşacağım, dostlar ile arkadaşlara varacağım” demiş, hakikaten ondan sonra İbn-i Cediye adında birisi tarafından yaralanmış bu yara yüzünden şehit olmuştur.

Hz. Ali tarafından teçhiz ve tekfini yapıldı, Kûfe’ye defn edildi. Şehit edildiği vakit 91 yaşında idi.

Hz. Ammar son derece iffetli namuskâr bir zat idi. Fitneden çok sakınırdı. Buna rağmen Sıffîn ve Cemel fitnelerine her nasılsa dûçâr olmuştu. Hz. Ammar’ın şehit edileceğini Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz haber vermiştir. İmam Ahmed bin Hanbel’in müsned c. 3” s. 91’de nakledildiğine göre, Ebû Said Hudrî Mescid-i Nebevinin inşasından bahsederken şöyle der:

“Biz kerpici birer birer taşırdık, Ammar ise ikişer ikişer taşırdı. Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem onu öyle görünce, üstünde ve başındaki tozu toprağı silkerek, vah Ammar onu azgın bir topluluk öldürecektir. Ammar onları cennete ve Allah’a çağırır. Onlar ise onu cehenneme çağırırlar” dedi.

Hz. Ammar da, “Fitnelerden Allah’a sığınırım.” dedi. Hz. Ammar en ağır kerpiçleri yüklenmiş olarak Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem’in yanına gelerek, “Ya Rasûlullah beni öldürecekler taşınamayacak kadar ağır şeyleri bana yüklüyorlar,” diye şikâyettendi.

Peygamberimiz sallallahu aleyhi ve sellem eli ile onun tozunu toprağını süpürdü ve:

“Vah Sümeyye’nin oğlu, seni onlar öldürecek değiller. Seni ancak azgın bir topluluk öldürecektir,” buyurdu. (Buharî, c. I, s. 115, c. 3, s. 207, Müstedrek, c. 3, s. 372, Tehzib et-Tehzib, c. 7, S.408)

Kaynak: İbrahim Koçaşlı, Sünen-i Ebî Davud ve Tercemesi, Erkam Yayınları

İslam ve İhsan