
Sâlih Kime Denir? Ne Demektir?
Sâlih kime denir? Ne demektir? Kısaca anlamı nedir? Kuran'da hangi anlamlarda kullanılmıştır? Salih vasfı nasıl kazanılır?
Sözlükte "iyi, elverişli, yararlı, dürüst, ahlâklı ve güzel" anlamına gelen sâlih kavramı Kur'ân'da amelin ve insanın sıfatı olarak kullanılmıştır. Sâlih amel; iyi, güzel ve yararlı, Kur'ân ve Sünnete uygun amel demektir. (bk. amel-i sâlih) Sâlih insan, iyi insan demektir. Kur'ân'da peygamberlere (Bakara, 2/72,130) ve müminlere (Âl-i İmrân, 3/114) sâlih denilmiştir. Çoğulu, sâlihûn, sâlihîn ve sâlihâttır.
Sâlih Vasfı Nasıl Kazanılır?
Bir insan, îmânında, amellerinde, ahlâkında, söz, fiil ve davranışlarında dosdoğru ise, hayırlı ve faydalı ameller işliyor, Allah'ın emir ve yasaklarına riâyet ediyorsa "sâlih" vasfını kazanır.
Sâlih İnsan Olmanın İki Şartı
Sâlih insan olmanın iki şartı vardır; îmân etmek, sâlih ameller işlemek. Allah ve peygambere itaat etmek. "Îmân edip sâlih ameller işleyenleri elbette sâlihler arasına dahil edeceğiz". (Ankebût, 29/9) ve "Kim Allah'a ve peygambere itâat ederse işte onlar, Allah'ın nimet verdiği peygamberler, sıddîklar, şehitler ve sâlihlerle beraberdirler. Onlar ne güzel arkadaştırlar." (Nisâ, 4/69) âyetleri bu gerçeği ifade etmektedir.
Hadis ilminde makbul hadislere de sâlih denir. Hadisler hakkında ceyyid, kavî, ma'ruf, mahfuz, mücevved, şâhit gibi terimler de "sâlih"le aynı anlama gelir. Bu sıfatlarla nitelenen hadisler dinde delil olarak kabul edilirler. Ayrıca sâlih, râvîler hakkında ta'dil lafzı olarak da kullanılır. Herhangi bir râvî hakkında "sâlih" veya "sâlihu'l-hadis" denmişse, o râvî ta'dilin en alt mertebesinde bulunuyor demektir. Bu sıfatla nitelenen bir râvînin hadisi az zayıftır. Bu haliyle dinde delil olmaz. Destekleyici isnadları bulunduğu takdirde hasen li gayrihi derecesine yükselebilir.
Kaynak: Diyanet
YORUMLAR