Çocuğun Manevi Eğitimi

Her biri bizim için ayrı bir huzur kaynağı olan yavrularımızın mânevî mes’ûliyeti, ebeveynler olarak bizim omuzlarımıza yüklenmiştir. Şüphesiz bu sorumluluk, maddî ihtiyaçlarının yanında ve ondan daha önemli olan, “âhirete dönük sorumluluklar”dır.

Her birimiz için “göz aydınlığı” olan yavrularımız, Rabbimizin bize en güzel hediyesi ve emânetidir. İnsanın dünyada vazgeçemeyeceği varlıkları içinde evlâdı, şüphesiz en başta gelir. Nitekim Rabbimiz, evlâdın gönüllerdeki bu sevgisi sebebiyle, anne-babalar için bir “imtihan vesîlesi” olduğunu ifade buyurmaktadır. Özellikle anneler için tarif edilmez bir kıymeti olan çocuklar, Rabbimizin lûtfu ve ikrâmı olarak; hem zahirî, hem de mânevî lezzetler yaşatan saf, temiz, günahsız varlıklardır.

Her biri bizim için ayrı bir huzur kaynağı olan yavrularımızın mânevî mes’ûliyeti, ebeveynler olarak bizim omuzlarımıza yüklenmiştir. Şüphesiz bu sorumluluk, maddî ihtiyaçlarının yanında ve ondan daha önemli olan, “âhirete dönük sorumluluklar”dır.

İçinde bulunduğumuz dünya, insanın acı savrulmalar yaşadığı, çoğu zaman felâketlere sürüklendiği ve hattâ insanı maddî bir metâ olarak gören düşüncenin hâkim olduğu bir dünya hâlini aldı. Belki de Peygamber Efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem-’den rivâyet edilen:

“Din garip geldi, garip gidecek.” (Bkz: Müslim, Îman, 232; İbn-i Hanbel, Müsned, I, 185) hadîs-i şerîfinin tahakkuk ettiği dönemleri bir kere daha ve derinden yaşıyoruz. Belki de tasavvufun teşvik ettiği “inzivâ”yı yaşamanın tam zamanı… Bu belki tek başına dağlara çekilme değil, ama “Halk içinde Hak’la beraber olma!” düstûrunun hayata yansıması olmalı… Bizi, Allah’tan uzaklaştıran her şeyden uzaklaşma zamanı…

ÇOCUKLARI TEKNOLOJİK İMKANLARA ESİR ETMEYELİM

Bir karamsarlık tablosu değil, ifade etmek istediğimiz... Lâkin gençliğimiz, çocuklarımız, insanımız; azgın bir selin içinde sürüklenen ağaç parçaları gibi, irâdesi elinden alınmış, istikbâline tedbir konulmuş, gönülleri çoraklaştırılmış ve teknolojinin sözde imkânları tarafından farkında olmadan esârete mahkûm edilmiş bir vaziyettedir.

Birçok yönü ile müştekî olduğumuz “Eğitim ve Öğretim Sistemi” hakkında sayfalarca eleştiriler yapabiliriz. Ancak unutmayalım ki, bu eğitim sisteminin bir parçası da anne-babalar olarak bizleriz... Yavrularımızın bu savrulmalara, ayak kaymalarına, zamanın türlü türlü fitnelerine muhatap olmamaları; bu fitne ve kargaşanın merkezine düştüklerinde ise nasıl bir tavır içinde olacakları, onları okulda eğiten öğretmenlerinden çok bizi ilgilendirmelidir. Çünkü biz onların hayatlarının ve eğitim-öğretimlerinin bütününden sorumluyuz. Sadece bir-iki yıllık okul hayatından değil!..

YAZ TATİLİNDE ÇOCUKLARIN MANEVİ GELİŞİMİ

Eğitim döneminin nihayete erdiği bu günlerde, önümüzde değerlendirebileceğimiz “üç aylık” bir zaman dilimi var. Evlâdımızın gerçek istikbâlini düşünerek, bu zaman zarfında neler yapabileceğimizi, nasıl plânlı geçireceğimizi şimdiye kadar hesaplamamız gerekirdi.

Bu üç ayı evde televizyon ve internet başında yahut sokakta, tatilde geçirmek de mümkündür. Planlı, programlı şekilde en az birkaç aylık yaz kursları ile de… Tabiî yaz kursları da çeşit çeşit… Sadece bir “eğlence” ve “çocuğu bir şeylerle meşgul etme” mantığı ile düzenlenmiş yaz kursları da var, çocukların sosyal bir ortamda yaşıtlarıyla tanışmasını, kaynaşmasını hedefleyen programlar da… Ancak bu altın dönemleri, çocuklarımızın okul dönemlerinde ihmal ettiğimiz dînî ve ahlâkî gelişmelerini tamamlamaya yönelik değerlendirmek en güzeli… Zamanını verimli geçirecekleri, yaşıtlarıyla birlikte sosyalleşebilecekleri; sadece derslerle değil, sosyal faaliyetlerle de zenginleştirip ehil kimseler tarafından düzenlenmiş bu yaz kamplarını bulup istifade etmek şart… Bunu yapmak, çocuklarımızın mânevî gelişimi için hayatî derecede mühim…

Diğer bir husus da, anne-babalar olarak onların okul dönemlerinde derslerini, notlarını takip ettiğimiz kadar, belki ondan daha fazla, bu kısa yaz döneminde aldığı eğitim konusunda hassasiyet göstermemiz gerektiğidir. Zira gerçek istikbal, çocuklarımızın mânevî geleceğidir.

Bu konuda ilk yapılması gerekenlerden biri, yavrumuzu yolladığımız kurum veya merkezlerde vazife yapan insanların bu konuda ehil ve liyâkatli olmalarıdır. Amatör ve ehliyetsiz kişilerce yapılan bu ve benzeri faaliyetler, bazen çocukların üzerinde ömür boyu silinmeyen acı izler bırakabilmektedir. Muhatap olduğu rehber hocanın, dersine giren öğretmenin iyi veya kötü her türlü davranışı, çocukların üzerinde derin izler bırakmaktadır. O yüzden bu yaz faaliyetlerini “iş olsun diye” yapan müesseselerden ziyâde “bir dert” ve “nesil endişesi” şuuru ile yapan merkezleri tercih etmek lâzım…

Bu konuda câmileri merkez olarak kullanan Diyanet İşleri Başkanlığı’nın faaliyetleri takdire şâyân... Ancak özellikle câmilerde vazife yapan hocaların hayatî bir noktada olduklarını unutmamaları lâzımdır. Belki hayatında ilk defa câmi ile buluşan bir yavrucak, orada gördüğü muâmeleye göre hayatını şekillendirecektir. O yüzden bu faaliyetleri, bir “ibâdet şuuru” ile icrâ etmeli, “baştan savma”, “kredi doldurma” veya “faaliyet gösterme” kaygısı ile yapmamalıdır. Câmiye veya faaliyet merkezine gelen her çocuğun içinde bir cevher taşımakta olduğu şuuruyla, onlara “Allâh’ın birer emâneti” gözü ile bakmalıdır.

ÇOCUKLARA İSLAMİ TERBİYE VE EĞİTİM VERMEK

Elbette çok farklı kültür, anlayış ve âile ortamından, farklı yaş grupları ve ihtiyaçlarla câmiye veya kurs ortamına bir anda akın eden çocukların doğru organize edilememesi de başlı başına bir problemdir. Bu hususta gerek yoğunluktan, gerek vaktin darlığından ve gerekse personel yetersizliğinden kaynaklanabilecek sıkıntılara da hazırlıklı olmak gerekir. Unutmamak lâzımdır ki, bize gelen o yavrucuklar, belki bir daha böyle bir imkâna kavuşamayacak… Onları kırmadan, gücendirmeden, “bir dâvâyı temsil” hassasiyetiyle kucaklamalı, onlara hayatları boyunca İslâm’la ilgili güzel hatıralar yaşatacak şekilde dinimizi temsil etmeliyiz.

Hâsılı İslâm, nesil terbiyesini ve eğitimini en önemli gündem maddesi yapmış ve bu hususta fıtraten tertemiz olan çocukları; anne-babalara ve öğretmenlerine emanet etmiştir. Mühim olan tertemiz şekilde dünyaya gelmiş bu çocukların fıtratlarındaki sâfiyeti bozmadan, yaşadığı dönemin ihtiyaç ve imkânlarını da göz önünde bulundurarak insanlığa hizmet edecek şekilde yetiştirmektir.

Bizim asil değerlerimizi, köklerimizi yeni nesillere aktaracak, yaşadığımız ânı geçmiş ve gelecekle buluşturacak, ahlâklı, dirâyetli, dindar ve zamanın âfetlerine karşı mukâvemetli mü’minler yetiştirmekten sorumlu insanlar, bizleriz… Bu vesîleyle ne kimseye sitem, ne kimseden şikâyet etmeye hakkımız yoktur.

Evimizi, câmimizi, okulumuzu, mahallemizi, sokağımızı; çocuklarımızın yaşayabileceği güvenli alanlar yapmak bizim elimizdedir. Bunun için de gözümüz gibi sakındığımız çocuklarımızı, her yönüyle düşünmeli ve onların maddî ihtiyaçları kadar mânevî ihtiyaçlarını da dert edinmeliyiz. Böylece bu dünyaya gözümüzü kapattığımız an, gözümüz geride bıraktıklarımızda kalmaz.

Kaynak: Şefika Meriç, Şebnem Dergisi, Sayı: 160

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.