Yerüstünde, Yeraltında ve Gökyüzünde En Çok Olan Nedir?
Behlül Dana'nın Harun Reşid'e 'yerüstünde, yeraltında ve gökyüzünde en çok olan nedir?' sorusunun ibretlik cevabı...
Behlül Dânâ Hazretleri, bir gün Hârun Reşid’e sorar:
“–Ey halîfe, sana üç suâlim var:
- Yer üstünde en fazla olan,
- Yeraltında en fazla olan,
- Gökyüzünde en fazla olan nedir?”
Hârun Reşid, bu suâli gayet basit bularak şu cevabı verir:
“–Yeryüzünde en çok olan canlılardır. Yeraltında en çok olan mevtâlardır. Gökyüzünde en çok olan da kanatlılardır; kelebekler, kuşlar, vesâiredir.”
Behlül Dânâ ise Hârun Reşid’e mânidar bir şekilde bakarak şu mukâbelede bulunur:
“–Hayır ey halîfe, sen işin zâhirî tarafını söyledin. Hakîkatini söylemedin. Gerçek şu ki:
Yeryüzünde en çok mevcut olan şey; tamahlardır, hırslardır, kıskançlıklardır, bitmek-tükenmek bilmeyen nefsânî arzulardır.
Yeraltında en çok mevcut olan şey de; «eyvah, vah vah» ile «keşke»lerdir.
Gökyüzünde en çok mevcut olan ise Arş-ı Âlâ’ya yükselen sâlih amellerdir.”
Kur’ân-ı Kerîm’in pek çok âyetinde “يَا لَيْتَ / keşke” ifadeleri vardır. Cenâb-ı Hak bu ifadelerle, insanın âhiretteki pişmanlıklarını haber vererek, bizleri şimdiden îkaz buyurmaktadır.
Dolayısıyla, emr-i Hak vâkî olup ecel senedinin vâdesi dolduğunda; “ah, vah, keşke” demenin bir faydası olmayacağı için, bugünleri Cenâb-ı Hakk’ın rızâsını tahsil yolunda değerlendirmek ve kabirde pişmanlık sebebi olacak hususlardan titizlikle sakınmak elzemdir.
Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Altınoluk Dergisi, Kasım 2020