Seferîliğin Başlangıcı Nasıl Belirlenir?

Seferîliğin başlangıcı nasıl belirlenir? İslam’da seferilik hükümlerinin başlama yeri.

Bir kimsenin yolcu sayılması için, en az sefer mesafesi kadar bir yere gitmek için niyet etmesi yeterli olmayıp, namazı kısaltmak veya Ramazan orucunu tutmamak için fiilen yola çıkması da gereklidir. Buna göre yolculuk; vatan edinilen şehir, kasaba veya köyün yola çıkıldığı tarafındaki evlerinden ayrıldıktan ve en az üç günlük bir yere gidilmeye niyet edildikten itibaren başlar. Bu yüzden şehir kenarlarındaki yerleşim alanları, şehirle bütünleşmiş olan köyler veya köyden yola çıkanlar için “finayı mısır” denilen harmanlık, mezarlık ve ağıl gibi eklentiler geçilmedikçe yolculuk başlamış olmaz. Nitekim Veda haccı için Medine’den yola çıkılırken öğle namazını Medine’de tam olarak kılan Nebî (s.a.s), ikindi namazını 5.5 km. kadar dışarda olan Zülhuleyfe’de iki rekât olarak kıldırmıştır.^[1] Hz. Ali de Kufe’ye gitmek üzere Basra’dan yola çıkarken, öğle namazını dört rekât kılar, sonra önlerinde sazlık kulübeler görülünce şöyle derdi: “Eğer bu kulübeleri geçseydik namazı kısaltarak kılardık.” ^[2]

Şehir veya köyün yerleşim alanı dışında kalan fabrikalar, organize sanayi kuruluşları, toptancı halleri, bağlar, bahçeler, hayvan ve tavuk çiftliği gibi alanlar şehirden sayılmaz.

Dipnotlar:

^[1] Tabakât, II, 125. ^[2] Serahsî, Mebsût, I, 236.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları