Radıyallahu Anh Ne Demek?

NE NEDİR?

Radıyallahu anh nedir, ne anlama gelir? Radıyallahu anh kimlere denir? Özellikle bir sahabi adı geçince kullanılan (r.a.) neyin kısaltmasıdır?

Radıyallahu anh, daha çok sahâbe için kullanılan dua cümlesidir.

RADIYALLAHU ANH NEDİR?

Radıyallahu anh, din büyüklerinden bahsederken “Allah ondan râzı olsun” anlamında kullanılan duâ sözüdür.

Adı geçen kişi veya kişilere göre radıyallâhu anhâ – anhüm – anke… şekilleri de vardır.

Halife Ömer b. Abdülazîz’in halifeliğine kadar olan Emevîler döneminde cuma hutbelerinde bazı sahâbîlere hakaret içeren ifadeler kullanılmaktaydı. Halife Ömer b. Abdülazîz bu tür ifadeleri “teraddî”ye yani “radıyallāhu anh (Allah ondan razı olsun)” şeklinde duaya çevirmiştir.

RADIYALLAHU ANH KİMLERE DENİR?

Hadis meclisi âdâbına göre hadis hocası veya talebesi hadis okurken Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in isminin her geçtiği yerde ona salavat getirmeli, sahâbenin ismi geçince de “radıyallahu anh” veya “rıdvânullahi aleyh” şeklinde dua etmelidir. Rivayette ismi geçen kişi İbn Ömer ve İbn Abbas radıyallahu anh gibi hem kendisi hem babası sahâbî olan biriyse “radıyallahu anhümâ (Allah ikisinden de razı olsun)”, Hz. Âişe radıyallahu anha gibi hem kendisi hem babası hem dedesi sahâbî ise “radıyallahu anhüm (Allah onlardan razı olsun)” denir. (Şemseddin es-Sehâvî, III, 258)

İmam Nevevî, sahâbeden sonraki âlimler için de bu duanın kullanılabileceğini ve bunun delillerinin çok olduğunu belirtir. (el-Eẕkâr, s. 109) Nitekim hadis hocası imlâ meclisinde hadis yazdırmaya başlamadan önce onun söylediklerini uzaktakilere nakleden kimsenin hocaya hitâben, “Allah senden razı olsun (radıyallahu anke), hangi hocalardan rivayet edeceksin?” diye sorması geleneği teraddînin sahâbeden sonraki âlimler için de kullanıldığını göstermektedir. (Sem‘ânî, s. 103)