Hisbe Teşkîlât'ı Nedir?

Tasavvuf

Sûfîlerin yaptığı hizmetin hisbe teşkîlâtı ile ilgisi var mıdır? Ta-savvuf yoluyla bu konuda neler yapılabilir? Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz cevaplıyor...

İslâm toplumlarında kötülüğün yayılmasını önlemek ve hayrın yaygınlaşmasını sağlamak amacıyla “hisbe” adı verilen emr bi’l-ma’rûf ve nehy ani’l-münker görevi yapan bir teşkîlât daha vardı. Bu teşkîlât devletin kontrolündeki polis örgütü niteliğindeydi. Bunlar İslâm toplumunda kötülüğün yayılmasını engelleyen bir teşkîlâttı. Sûfîlerin yaptığı ise tebliğ, dâvet ve irşâd olup farz-ı kifâye hükmündedir.[1]

Sûfîlerin yaptığı irşâd hizmeti, İslâm topraklarında gerçekleştirilir. Sûfîler bu hizmetlerinin yanı sıra bâzen gayr-i müslim topluluklarda tebliğ görevi de üstlenmişlerdir. Bugün de gerek tasavvufî gruplar, gerekse tasavvufî eserler İslâm’ın gayr-i müslim diyârlarda yayılmasında son derece etkin bir güce sâhip görünmektedir. Çünkü gerek Avrupa’da, gerekse Amerika ve dağılan Sovyet ülkeleri ile Afrika ve diğer memleketlerde İslâm ile buluşan insanların neredeyse tamamına yakını tasavvuf sâyesinde Müslüman olmuşlardır. Bu yüzden bugün tasavvufun bu mânâdaki gücünü yeniden keşfedip çağdaş imkânlardan (tv, internet, cd vb.) da yararlanarak İslâm’ı tebliğ ve dâvet aracı olarak kullanmak gerekir.

[1].     Mürşid ve özellikleri için ayrıca bkz. “Şeyhlik ile İlgili Sorular” s. 93-126.

Kaynak: Prof. Dr. Hasan Kamil Yılmaz, 300 Soruda Tasavvufi Hayat, Erkam Yayınları