Hangi Durumlarda Namaz Borcu Düşer?

Namaz İlmihali

Hangi hallerde namaz borcu düşer? Namazı düşüren özürler.

Hayız ve nifas hallerinde kadınlardan namaz borcu düşer. Hz. Âişe (r.anhâ) şöyle demiştir: “Nebî (s.a.s) kadınların âdetli günlerinde kılmadıkları namazları kaza etmelerini emretmez, yalnız tutamadıkları farz orucu kaza etmelerini emrederdi.” [1]  Beş vakit namaz süresince ve daha fazla devam eden akıl hastalığı veya bayılma yahut koma halinde de namaz borcu düşer.

Ancak bu durumlar beş vakit ve daha az bir süre devam ederse bakılır. Ayıldığı zaman abdest alıp, iftitah tekbiri alacak kadar bir zaman kalmışsa o vaktin namazını kaza etmesi gerekir. Dinden çıkıp, yeniden dine dönen kimseye gelince; bu kişinin mürtedlik süresince veya daha önce kılmadığı namazları kaza etmesi gerekmez. Daha önce hac yapmışsa, yeniden hac yapması gerekir. Gayrimüslim bir ülkede İslâm’a giren kimse, namazın farz olduğunu öğreninceye kadar mazur sayılır. Çünkü gayrimüslim ülkede dinî emir ve yasakları bilmemek özür kabul edilir.[2]

Şâfiler’e göre, hayız ve nifas halindeki kadın namaz kılmaz ve kaza etmesi de gerekmez. Akıl hastalığı baygınlık ve koma hali ile mübah bir yolla aklın kaybolması namazı düşürür. Ancak haram bir şeyle sarhoş olanın kılamadığı namazları kaza etmesi gerekir.

Dipnotlar:

[1] Buhârî, Hayz, 19, 20; Müslim, Hayz, 15, 69; Tirmizî, Tahâre, 93, 97. [2] İbn Âbidîn, age, I, 330, 688; Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslâm Hukuku, İstanbul 1983, s. 142, 143.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları