Amr b. Âs (r.a.) Kimdir?

Amr b. Âs (r.a.) kimdir? İslam tarihinde önemli bir asker, yönetici ve stratejist olarak nasıl iz bıraktı?

Meşhur sahâbî, Mısır’ın fâtihi ve kudretli bir devlet adamı olan Amr b. Âs, İslam tarihine damga vuran isimler arasında yer aldı.

AMR B. ÂS (R.A.) KİMDİR?

Kureyş kabilesinin Sehm koluna mensup olan Amr b. Âs (r.a.), Mekke’de doğdu ve Müslüman olmadan önce ticaret ve siyasetle yakından ilgilendi. Habeşistan’a yaptığı ticarî seyahatler sırasında Necâşî ile dostluk kurdu.

Habeşistan’a hicret eden Müslümanlara sığınma hakkı tanınmaması için Mekke’nin temsilcisi olarak Necâşî’ye gönderildi. Bedir Savaşı’na katılamayan Amr b. Âs (r.a.), Uhud ve Hendek savaşlarında Kureyş ordusunun süvari birliklerine kumanda etti. Mekke fethinden önce 629 yılında Müslüman oldu.

Amr b. Âs (r.a.), Hz. Peygamber (s.a.v.) tarafından askeri ve siyasi görevlerde görevlendirildi. Zâtüsselâsil Seriyyesi’nde kumandanlık yaptı ve Umman’a gönderildi. Hz. Peygamber’in (s.a.v.) vefatından sonra, Hz. Ebû Bekir’e (s.a.v.) biat etti ve küçük bir orduyla Filistin’i fethetti. Ecnâdeyn ve Yermük savaşlarına katılarak büyük zaferler kazandı. Hz. Ömer (r.a.) döneminde Kudüs’ü teslim alarak, Mısır’ın fethini sağladı ve “Mısır fâtihi” unvanını kazandı.

Mısır’da valilik yaptığı dönemde bayındırlık çalışmalarına büyük önem vererek Fustat şehrini kurdu ve Nil Nehri’ni Kızıldeniz’e bağlayan kanalı açtırdı. Ancak Hz. Osman’ın (r.a.) halifeliği döneminde Mısır valiliğinden azledildi.

Hz. Ali’nin (r.a.) halifeliğine karşı çıkmış ve Sıffîn Savaşı’nda Muâviye’nin safında yer alarak, hakemliğe gitmiştir. Savaşın ardından Mısır’a dönerek Muâviye’nin valisi oldu.

Amr b. Âs (a.s.), zeki, cesur, iyi bir hatip ve başarılı bir idareci olarak tanındı. Arap edebiyatında örnek alınan şiirler söylemiş ve hadis rivayetlerinde bulunmuştur. 93 yaşında Mısır’da vefat etti.

Kaynak: DİA’dan derlenmiştir.