Yâd Dâşt Ne Demek? Tasavvufta Yâd Dâşt'ın Anlamı Nedir?
Nakşibendiyye tarîkatinde seyr u sülûkün temel kâideleri arasında yer alan "Yâd Dâşt" ne demektir? Kelime anlamı nedir?
Tasavvuf bir ahlak eğitimidir. Bu eğitimin adı seyr u sülûktür. “Seyr” lügatte gezmek, “sülûk” de yürümek ve gitmek demektir. Tasavvuf kavramı olarak “seyr” sâlikin cehaletten ilme, kötü ve çirkin huylardan güzel ahlaka, kendi varlığından Hakk’a doğru hareket edip yürümesidir. Sülûk ise, tasavvuf yoluna girmiş kişiyi Hakk’a vuslata hazırlayan ahlakî eğitimdir. Başlangıcı “tevbe”, sonu da Hakk’ın hoşnutluğu ve sevgisine erme eylemidir. Bir başka ifadeyle seyr u sülûk, tasavvuf ve tarikata giren kimsenin manevi makamlarını tamamlayıncaya kadar geçirdiği safhaların bütününe verilen addır.
YÂD DÂŞT NE DEMEK?
Abdülhâlık Gucdüvânî Hazretleri’nin ortaya koyduğu onbir esas, Nakşibendiyye tarîkatinde seyr u sülûkün temel kâideleri olarak kabûl edilmiştir. Kelimât-ı kudsiyye diye isimlendirilen bu kâideler şunlardır:
- Hûş der dem
- Nazar ber kadem
- Sefer der vatan
- Halvet der encümen
- Yâd kerd
- Bâz geşt
- Nigâh dâşt
- Yâd dâşt
- Vuk¯uf-i zamânî
- Vuk¯uf-i adedî
- Vuk¯uf-i kalbî
Yâd Dâşt Kısaca
Kendini dâimâ Allâh’ın huzûrunda bilmek.
Yâd Dâşt'ın Anlamı Nedir?
Zikrin temin ettiği mânevî uyanıklığı devam ettirmek ve kendini dâimâ Hakk’ın huzûrunda bilmek. Yani kulun dâimâ Cenâb-ı Hakk’ın huzûrunda bulunmakta olduğunu hatırında tutması ve bu şuurla hareketlerine dikkat etmesidir. Buna “murâkabe” de denilir.
Âyet-i kerîmede Cenâb-ı Hak:
“Andolsun, insanı Biz yarattık ve nefsinin kendisine fısıldadıklarını da biliriz. Biz ona şah damarından daha yakınız.” (Kâf, 16) buyurmaktadır.
Bu sebeple ihsân duygusunu, yâni Cenâb-ı Hakk’ın, kulunu her an görmekte ve her hâlini bilmekte olduğu şuurunu hiçbir zaman kaybetmemek îcâb eder. Hakîkaten bu duygu, günahlara karşı sağlam bir zırh gibidir. Zîrâ bir insan, kendini ilâhî huzurda bilmekteyken ve kalbi Allâh ile berâberken nasıl günah işleyebilir?
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Altın Silsile, Erkam Yayınları