Türkiye-israil İlişkileri Düzeliyor mu?

Türkiye-İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi konusunda netleşen bir durum yok ama o yönde adımlar atıldığı ifade ediliyor. İşte son dönemde Türkiye-İsrail ilişkilerinin arka planı...

Ortadoğu’da dengelerin değiştiği, Türkiye’nin köşeye sıkıştırılmaya çalışıldığı bir dönemde, Ankara ile Tel Aviv arasındaki görüşmeler çokça tartışıldı. Mavi Marmara katliamı ile başlayan gerilimli 5 yılın ardından Türkiye ile İsrail normalleşme sürecine mi giriyordu? Türkiye, bölgede sıkıştırılmasının da etkisiyle dış politikasında özellikle İsrail ile ilişkilerinde bir değişikliğe mi gidiyordu? Daha yalın ifadeyle her konjonktürde Filistinlilerin yanında yer alan, neredeyse dünyada tek insani politika üreten Türkiye reel politik gerçekler sebebiyle Filistinlileri yüz üstü mü bırakıyordu?

Başbakan Ahmet Davutoğlu bu yöndeki soru işaretlerini ve endişeleri “Kim, ‘Türkiye Filistin’e olan desteğini gözardı ederek İsrail ile yakınlaşıyor’ derse, bize en büyük bühtanı yapar. Biz gece rüyalarımızda bile Filistin’i unutmayız” şeklindeki net ifadeleriyle giderdi.

Türkiye-İsrail ile ilişkilerin normalleşmesi konusunda netleşen bir durum yok ama o yönde adımlar atıldığı ifade ediliyor. Ankara, üç şart kabul edilirse neden olmasın diyor. Özür gerçekleşti. Tazminat konusunda ilerleme var. Geriye Gazze’ye uygulanan ablukanın kalkması kalıyor. O konuda İsrail’in nasıl bir adım atacağı merakla bekleniyor. İsrail’in, ilişkilerin normalleşmesi konusunda istekli olmasının arkasında Akdeniz’de bulduğu doğalgazı Batı’ya ulaştırmanın en ekonomik yolunun Türkiye’den geçmesi gösteriliyor.

Mısır’ın, Doğu Akdeniz’de büyük rezervler bulmasının ardından Mısır pazarı İsrail açısından kapandı. Bölgedeki en istikrarlı müşteri Türkiye ve oradan uzanılacak Avrupa ülkeleri olacağı beklentisi var.

İsrail’in Türkiye ile uzlaşı arayışlarının bir başka nedeni gazın bir an önce uluslararası piyasalara ulaştırılması. Bu arada Filistin devletini kabul eden ülkelerin sayısının artması ile Doğu Akdeniz’den çıkan doğalgazda Filistin devletinin de hakkının olacağı  gerçeğinin hukuki bir boyut kazanması gündemde. Bu da bölgeyi daha hararetli hale getiriyor.

Kaynak: Beytullah Demircioğlu, Altınoluk Dergisi, 359. Sayı, Ocak 2016