Tasarruflu Ampuldeki Tehlike!

SIHHAT

Elektrik tasarrufu sağlamaları sebebiyle son yıllarda kullanımı giderek yaygınlaşan floresan lambalar ve tasarruflu ampuller, sağladıkları elektrik tasarrufu yanında insan ve gıda sağlığı için ciddi tehlike arzediyor.

Bu tehlikenin ana kaynağı, floresan lambalarda ve tasarruflu ampullerde bulunan civa buharı ve yaydıkları elektromanyetik radyasyondur.

Bunlarla birlikte, en sık görülen bir başka etki de,  insan gözünün algılayamadığı ve saniyede 100 kez tekrarlanan ışık titreşimlerinin yol açtığı göz bozuklukları, baş ağrıları ve konsantrasyon eksikliğidir ..

Floresan lambalarda, elektrik düğmesine basıldığında, transformerden geçen elektrik, tüpün bir ucundaki elektrottan diğerine bir ark oluşturur. Bu arkın enerjisi tüpün içindeki civayı buharlaştırır. Bu buhar elektrik yüklenerek gözle görülmeyen ultraviyole ışınları saçmaya başlar. Bu ışınlar da tüpün iç yüzeyine kaplanmış olan fosfor tozlarına çarparak görülen parlak ışığı oluşturur. Tasarruflu ampuller ise, ampul içindeki elektrotların yaydığı elektronların cam tüp içinde cıva atomlarıyla çarpışmasının sonrasında yayınladığı ultraviyole ışınların lambanın iç yüzeyindeki fosfor kristalleri (florışıl tozlar) tarafından görünür ışığa çevrilmesi ile çalışır.

İşte bu süreçte ortaya çıkan civa buharı ve elektromanyetik radyasyon, insan ve gıda sağlığını tehdit etmektedir..

TASARRUFLU AMPULLERDEKİ CİVANIN TEHLİKELERİ

Enerji tasarruflu ampuller ve floresan lambalarla birlikte evlerimize ve iş yerlerimize  bol miktarda civa da girdi. Enerji tasarruflu ampullerin beş miligrama kadar civa içermesine izin veriliyor. Ancak civanın zerresi bile son derece zehirli…

Civa, sahip olduğu buhar basıncı sebebiyle oda sıcaklığında uçucu hale gelir ve hemen civa buharı oluşturur. Civa buharının solunum yoluyla yahut deriden geçişi ile insan vücuduna nüfuz etmesi sonucunda merkezi sinir sistemi, akciğerler, böbrekler, deri ve üreme sistemi üzerinde olumsuz etkileri görülebilir.

Uzun süreli düşük düzeyde civaya maruz kalmak, kişiden kişiye farklı belirtiler yaratabilir. Yorgunluk, iştah kaybı, kilo kaybı, uykusuzluk, hazımsızlık, ishal, ağızda ya da boğazda yanma, ağızda pas tadı, diş etlerinde yanma  ve diş eti iltihabı, asabiyet artışı, hafızada zayıflama  ve adale titremeleri , bu belirtilere örnektir.

Civa öncelikle deri ve mukoza zarlarını tahriş etmekte ve bazı kişilerde deri hassasiyeti yaratabilmektedir. Bu yüzden kırılanfloresan lambalara ve tasarruflu ampullere dokunmak, tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Uzmanlar tasarruflu ampul vefloresan lambaların zararlı etkilerinden korunmak için söz konusu lambalar kırıldığında veya patladığında nasıl hareket edilmesi gerektiğini şöyle özetliyor:

1. Kırıklara asla basmayın ve derhal odayı terkedin. Odayı en az 15-20 dk havalandırın. Klima çalışıyorsa kapatın.

2. Kırıkları ve yerlere saçılan civa partiküllerini temizlemek için elektrik süpürgesi kullanmayın.   Saçılan civa partikülleri elektrik süpürgesi sayesinde ortama yayılabilir.

3. Plastik eldiven takın ve yerdeki cam kırıklarını süpürün  ve civa partiküllerini ise paspaslayın. Topladığınız kırık parçaları bir plastik torba içine alın ve bu torbayı mümkünse  evdeki normal çöp kovasına değil, belediyelerce tahsis edilen kimyasal atık konteynerine atın.

4. Kırık ampulden çıkan tozu solumayın.

5. Kırık ampul parçaları elbisenize değdiyse, o elbiseyi tekrar kullanmayın. Çünkü kumaş civa buharını emer ve sonradan tekrar ortama salar.