Siyer Okumaya Nereden Başlamalı?
Peygamber Efendimizin (s.a.v) hayatını konu alan siyer kitaplarını okumaya nereden başlamalıyız?
Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v) en güzel örnek, en kâmil insan, en büyük rehberdir. O’nun (s.a.v) halinden, davranışlarından, sözlerinden alacağımız en ufak bir hissenin ahirette bizi karşılayacak büyük bir sermaye olacağını biliriz. Nitekim Âl-i İmrân Suresi 31. ayette de buyurulduğu üzere Allah’ın (c.c) kullarını sevmesi ve günahlarını bağışlaması Rasûlullah’a (s.a.v) ittibâ etmek ve yolunu takip etmekle mümkündür.
O’nun ahlakıyla ahlaklanmak, sünnetini tatbik etmek ve böylece Allah Teâlâ hazretlerinin sevgisine ve mağfiretine mazhar olmak için önce Rasûlullah’ı sevmek, sevmek için de tanımak gerekir. Nitelikli bir siyer okuması yapmak ve O’nu tanımak için gayret sarf etmek her Müslümanın daima gündeminde olması gereken bir davranıştır. Bunun yolu da şüphesiz siyer okumaktan geçer.
Siyer okumaya nereden ve nasıl başlamalıyız sorusunun cevabı herkes için değişiklik gösterebilir, fakat biz başlangıç kitapları olarak bazı siyer kaynaklarını bu sayfalara taşıyarak en azından yol açmaya çalıştık. Burada zikrettiğimiz eserlerin müellifleri ve O’nun mübarek izini takip etmek niyetiyle eser veren diğer zevat da ifade etmektedirler ki Rasûlullah’ın (s.a.v) müstesna şahsiyetini ve mübarek hayatını tam olarak anlamak ve anlatmak mümkün değildir. Lakin bu uğurda sarf edilen en ufak bir çaba dahi büyük bir bereket vesilesi olacak, Rabbimizin rahmetini celbedecektir. Allah Teâlâ, siyer ve sünnetin sarih bir biçimde anlaşılması, O’nun (s.a.v) sevgisinin kalplere aşılanması için eser verenlerden razı olsun.
- Tanıdıkça severiz Şemail-i Şerif Şerhi
Mehmet Yaşar Kandemir
O (s.a.v) insanların en güzeli, yaratılış bakımından en üstünüydü. Allah Teâlâ Efendimiz’i (s.a.v) her yönden kâmil bir insan, emsalsiz bir örnek şahsiyet olarak yarattı ve O’nu tanımayı, O’na uymayı kullarına emretti. Nitekim Allah (c.c) Kur’an-ı Kerîm’de “İçinizden Allah’ın lutfuna ve âhiret gününe umut bağlayanlar, Allah’ı çokça ananlar için hiç şüphe yok ki, Resûlullah’ta güzel bir örneklik vardır.” (el-Ahzâb,21) buyurmaktadır.
Peygamberimiz hakkında yazılan kitaplardan O’nun dış görünüşünü, huylarını, ahlakını anlatan kitaplara Şemail denmektedir. Şemail kitaplarının en meşhurlarından biri İmam Tirmizî’nin Şemail-i Şerif’idir. Muhterem Mehmet Yaşar Kandemir Hoca’nın şerh ederek yayına hazırladığı eser başlangıç bir eserden sonra Efendimizi daha yakından tanımak için başucu yapılacak bir kitaptır.
- Hürmetin En Büyüğü O’na Şifa-i Şerif Şerhi
Mehmet Yaşar Kandemir
Rasûl-i Ekrem’in yüceliğini, ona gösterilmesi gereken saygıyı, bu saygıda kusur edenlerin durumunu anlatan bu kadim eserde müellif Kādî İyâz (ö. 544/1149) Şifâ eserini, Resûl-i Ekrem’in peygamberliğini inkâr eden ve mûcizelerine dil uzatanlar için yazmadığını ifade ediyor. O, kitabını Rasûlullah’ın davetini kabul edenlerin ona olan sevgisini arttırmak, sünnetine daha fazla sarılmalarını sağlamak ve imanlarını kuvvetlendirmek amacıyla telif ettiğini söylüyor (eş-Şifâ, nşr. Abduh Ali Kûşek, s. 307).
Muhterem Mehmet Yaşar Kandemir Hoca, bir Osmanlı geleneğini yaşatmak suretiyle yıllarca Eyüp Sultan Camii’nde Şifa dersleri yapmış ve sonrasında da Şifa-i Şerif’i günümüz diline uygun bir şekilde şerh ederek yeniden yayına hazırlamıştır. Şifa-i Şerif, Rasûlullah’a hürmet ve muhabbetin nasıl olması gerektiğini öğrenmek, O’nun mucizelerinden ve hayatından hususi dersler çıkarmak için okunması gereken büyük bir eserdir. Yıllarca milletimizin de itibar ettiği bu büyük eserin Kandemir hocanın titizliği ve ilim hassasiyeti ile kıymetinin daha da arttığını ifade etmek gerekir.
- En Sevgiliyle Buluşmak Rasûlullah’ın (s.a.v) Hutbeleri
Kur’an-ı Kerîm’de Rabbimiz (c.c) muhtelif ayetlerde kendisi ile beraber Rasûlullah’a da (s.a.v) itaat etmemiz gerektiğini bildirmiştir. Bu açıdan O’nun fem-i muhsinlerinden dökülen her söz, bize naklolan her nasihat, can kulağıyla dinlememiz, öğrenip anlamamız ve hayatımıza aksettirmemiz gereken pek mühim ifadelerdir. Ashâb-ı Kiram ve onları takip eden âlimler silsilesi ki Allah onlardan razı olsun, Efendimiz’in sözlerini bize sahih ve güvenilir bir şekilde aktarmak için birçok eser vermişler, her türlü gayreti göstermek suretiyle bize kadar taşımışlardır. Hiç şüphesiz bu sözlerin en önemlilerinden bir sınıf da O’nun mübarek minberinden Ashab-ı Kiram’a irad ettiği hutbeleridir. Bu hutbelerden 522 tanesinin oluşturduğu bir derleme Siyer Yayınları tarafından “Rasûlullah’ın (s.a.v) Hutbeleri” ismiyle yayına hazırlandı. Arapça orijinal metinle Türkçe tercümesi birlikte basılan eser Efendimizin hutbelerinin akıcı ve derin muhtevasını sunuyor ve bizi hadis okumanın doyumsuz lezzeti ile tanıştırıyor.
- Riyâz-üs'Salihîn
İmam Nevevî’nin günlük hayatımızda faydalanacağımız hadisleri derlediği Riyâz-us Salihîn isimli eseri isminin de ifade ettiği şekilde salihlerin bahçesi olarak ümmet nezdinde büyük bir itibar ve rağbete sahip olmuştur. Kütüb-ü Sitte’den ve diğer mühim hadis kaynaklarından alarak derlenen bu eser gerek tertibi ve gerekse usulü ile bir ferdin toplumsal hayatta karşılaşabileceği birçok meseleyle ilgili aydınlatıcı ve kapsayıcı bir yol haritası sunuyor. Kur’an ve Sünnet ışığında Efendimiz’in ahlakıyla ahlaklanmak isteyen her müslümanın başucu kitabı olabilecek Riyaz-us Salîhin’in Tükçe’deki en geniş baskısı muhterem Yaşar Kandemir, İsmail Lütfi Çakan ve Raşit Küçük Beyefendiler tarafından hazırlanan şerhidir ve Erkam Yayınları arasından çıkmıştır.
Allah tüm bu eserlerden istifade etmeyi ve Rasulullah Efendimiz’in ahlakından hissemend olabilmeyi bizlere nasip eylesin.
Muhterem Osman Nuri Topbaş Hocaefendi’nin Mekke Devri ve Medine Devri alt başlıklarıyla hazırlanan iki ciltlik eseri siyer hakkında genel bir malumat kazanmak isteyen herkesin okuması gereken mühim bir kaynak. Eserde Rasûlullah Efendimiz’in (s.a.v) viladetlerinden vefatlarına kadar olan hadiseler, bu hadiselerle ilişkili ayetlerle birlikte inceleniyor. Bu eser Efendimiz’in (s.a.v) şahsını ve davranışlarını birçok yönden tanıyıp öğretiyor. Annesine ve kendini yetiştiren diğer akrabalarına vefalı bir çocuk ve genç olarak, ticarette adil ve dürüst bir tüccar olarak, ev hayatında gönlü muhabbet ve merhametle dolu bir eş ve baba olarak, devlet ve toplum idaresinde adil ve yüksek görüş sahibi bir yönetici olarak Peygamberimizi tanımak isteyenler bu eserle siyer okumalarına başlangıç yapabilirler. Eser inanıyoruz ki Efendimizi doğru tanımak, O’nunla daha yakından irtibat kurmak ve O’na olan muhabbetimizi artırmak için herkese tavsiye edilecek örnek bir eserdir.
Hazret-i Muhammed Mustafa-1 kitabının temini için tıklayınız.
Hazret-i Muhammed Mustafa-2 kitabının temini için tıklayınız.
Kaynak: Muhammet Ömer Kurnaz, Altınoluk Dergisi, 2020 - Ekim, Sayı:416