Selbî Sıfatlar Ne Demektir?

Selbî Sıfatlar ne demektir? Kısaca anlamı nedir?

Allah'ın sübûtî sıfatları, Allah'ın ne olduğunu, hangi niteliklere sahip olduğunu, neler yaptığını ifade etmelerine karşılık selbî / tenzîhî sıfatlar, Allah'ın ne olmadığını ve neler yapmadığını, hangi niteliklere sahip olmadığını ifade eder. Allah'ın selbî sıfatlarından bir kısmını şöyle özetleyebiliriz:

Allah'ın anası, babası, eşi, çocuğu ve benzeri yoktur. O, hiçbir şeye muhtaç değildir. İhlas sûresi, Allah'ın bu niteliklerini bize bildirmektedir.

Allah hiç bir şeye benzemez. "Onun benzeri hiçbir şey yoktur?" (Şûrâ, 42/11) anlamındaki ayet Allah'ın bu vasfını ifade etmektedir.

Mülkünde, ilah ve mabut oluşunda ortağı yoktur. "Onun hiçbir ortağı yoktur?"(En'âm, 6/163), "Ondan başka hiçbir ilah yoktur O, onların ortak koştukları her şeyden uzaktır" (Tevbe, 9/31), anlamındaki âyetler Allah'ın bu niteliğini beyan etmektedir.

Uykusu ve uyuklaması yoktur. "O'nu ne uyuklama tutabilir ne de uyku" (Bakara, 2/253) anlamındaki ayet ile "Allah uyumaz ve uyumaya da ihtiyacı yoktur" (Müslim, îman, 293) anlamındaki hadis Allah'ın bu sıfatını bildirmektedir.

Beslenmeye ihtiyacı yoktur. Bu husus Kur'an'da şöyle ifade edilmektedir: "O (yaratıkları) besleyendir ve (kendisi) beslenmeye ihtiyacı olmayandır" (En'âm, 6/14).

Gafil değildir. Kur'ân'da 12 âyette yüce Allah'ın, insanların yaptıklarından gâfil olmadığı bildirilmektedir: "...Allah, yaptıklarınızdan gafil değildir" (Bakara, 2/74, 85)

Zalim değildir. Kur'ân'da 43 âyet-i kerîme'de Allah'ın dünyada da âhirette de insanlara, toplumlara ve âlemlere zulmetmediği bildirilmektedir: "Allah, kullarına asla zulmedici değildir" (Âl-i İmrân, 3/182),

Korunmaya ve yardıma muhtaç değildir. Bu husus Kur'an'da şöyle bildirilmektedir. "?O her şeyi koruyup kollayan fakat kendisi korunmayandır?." (Müminûn, 23/88)

Ölümlü değildir. Bu husus Kur'an'da şöyle bildirilmektedir: "Yeryüzünde bulunan her canlı ölecektir. Ancak azamet ve ikram sahibi Allah'ın zatı baki kalacaktır." (Rahmân, 55/26-27) "Allah'ın zatından başka her şey helâk olacaktır"(Kasas, 28/88)

Gökleri ve yeri koruyup gözetmek ona zor gelmez. Bu sıfat,Kur'an'da şöyle bildirilmektedir: "Gökleri ve yeri koruyup gözetmek O'na güç gelmez?." (Bakara, 2/255)

Yaptığından dolayı sorgulanamaz. "O, yaptığından dolayı sorgulanamaz fakat onlar sorgulanırlar" (Enbiyâ, 21/23) anlamındaki ayet Allah'ın bu niteliğini beyan etmektedir.

Hükmünü kimse bozamaz. "Allah hükmeder. O'nun hükmünü bozacak hiçbir kimse yoktur?" (Ra'd, 13/41)

Kimse onu aciz bırakamaz. Bu husus Kur'an'da ısrarla belirtilmektedir: "Ne göklerde ne de yerde Allah'ı âciz bırakacak hiçbir şey yoktur?"(Fâtır, 35/44)

Kendisine hiç bir şey gizli kalmaz. "Şüphesiz göklerde ve yerde hiçbir şey Allah'a gizli kalmaz" (Âl-i İmrân, 3/5)

Sözü değişmez, va'dinden ve ahdinden dönmez, "Allah verdiği sözden asla dönmez" (Bakara,, 2/80) "Şüphesiz Allah va'dinden dönmez." (Âl-i İmrân, 3/9)

Kaynak: Diyanet