Salih Amel Ne Demektir?
Amel nedir? Salih amel ne demektir? Salih ameller nelerdir? Salih amel kavramı Kur’an’da geçiyor mu? Sahih amel kısaca.
Amel, iradeye dayalı iş, davranış, ibadet, hayırlı iş ve eylem demektir. Allah Teâlâ’nın ve Resûlü’nün rızasına uygun olan bütün iş, hareket, hayır ve iyilikler: dînî, ferdî ve ahlâkî görevler ve ibadetler “salih amel” adını alır. Allah’ın rızasına uygun olmayan işlere de “salih olmayan amel” denir. Nitekim, Nûh tufanında Nûh Aleyhisselam’ın küfür ehli olan oğlunun boğulmaktan kurtulması için dua etmesi üzerine, Yüce Allah şöyle buyurdu: “Ey Nûh, o senin ailenden değildir. Çünkü onun işlediği amel, salih olmayan bir ameldir.” [1]
Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurulur: “Asra yemin olsun ki insan şüphesiz maddî-mânevî büyük kayıp içindedir. Ancak iman edenler, salih amel işleyenler, birbirine hakkı tavsiye eden ve sabrı tavsiye edenler bunun dışındadır.” [2] “Şüphe yok ki, inkâr edip, inkârcı olarak ölenler, dünya dolusu altını kurtulmalık (fidye) olarak vermek istese bile, hiçbirinden kabul edilmeyecektir. İşte onlar için can yakıcı bir azap vardır. Onların bir yardımcıları da yoktur.” [3]
İnsanoğlu yeryüzüne yalnız imanla yükümlü tutulmak için değil, belki salih ameller işleyerek, Allah’a kulluk etmesi için gönderilmiştir. Kur’an’da şöyle buyurulur: “Ben, cinleri ve insanları ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.” [4] “Hanginizin daha iyi amel işleyeceğini denemek için ölümü ve hayatı yaratan O’dur.” [5]
Salih ameller ikiye ayrılır. Birincisi; bedenî ibadetler gibi, amel eden kimsenin bizzat kendisine yarar sağlayan ve kendisini yetiştirip kemale ermesine yarayan amellerdir. Namaz, oruç, hac, kutsal savaşa katılma, küfürle mücadele gibi ameller bu niteliktedir. İkincisi; zekat ve sadaka gibi, başkalarına yararı olan amellerdir.[6]
Dipnotlar:
[1] Hûd, 11/46. [2] Asr, 103/1-3. [3] Âl-i İmrân, 3/91. [4] Zâriyât, 51/56. [5] Mülk, 67/2. [6]. Elmalılı, Hak Dini Kur’an Dili, VIII, 6079, 6080.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları