Kur’an’da Bildirilen Konuşma Üslubu

Kur’an-ı Kerim’e göre konuşma üslubu nasıl olmalıdır?

Konuşma esnâsında dikkat etmemiz gereken hassâsiyet ölçülerini, Kur’ân-ı Kerîm bizlere şöyle bildirmektedir:

1- Anne-babaya karşı “öf” bile deme, onlara; قَوْلاً كَرِيماً (kavlen kerîmâ), yani ikramkâr ve iltifatkâr söz söyle.

2- Fakir-fukarâya, muhtaç ve mahrumlara verecek bir şey bulamıyorsan, hiç olmazsa onlara karşı, قَوْلاً مَيْسُوراً - (kavlen meysûrâ), yani gönül alıcı, rûhu dinlendirici, tesellî edici bir söz söyle.

3- Kanadı kırık bir kuş gibi himâyeye muhtaç yetimlere, yakın akrabâya, yoksullara karşı yine قَوْلاً مَعْرُوفاً (kavlen ma’rûfâ), yani güzel söz ve tatlı dille konuş.

4- Kalbinde mânevî hastalık bulunan kimselere karşı herhangi bir töhmete, fitneye veya yanlış anlaşılmaya mahal vermemek için yine قَوْلاً مَعْرُوفاً (kavlen ma’rûfâ), yani yerinde ve uygun bir söz söyleyin.

5- Zâlimlerin kalbini yumuşatmak için قَوْلاً لَيِّناً (kavlen leyyinâ), yani yumuşak söz söyleyin.

GÜZEL SÖZ SÖYLEYİN

Velhâsıl bir mü’min, lisânını bu ilâhî ölçüler ışığında terbiye etmeli ve Cenâb-ı Hakk’ın şu emrini hiç unutmamalıdır:

“…İnsanlara güzel söz söyleyin…” (el-Bakara, 83)

Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Gönül Yolculuğu, Erkam Yayınları