Kolonya Caiz midir?

Kolonya haram mı, helal midir? Kolonya ve alkollü madde kullanmak caiz midir?

Kolonya, günümüzde özellikle güzel koku ve temizlik gibi amaçlarla kullanılan ve alkol ihtiva eden bir sıvı olup, patates, kamış, mısır gibi maliyeti düşük maddelerden veya diğer sentetik yollarla üretilen bir sıvıdır. Ayrıca içine limon, lavanta ve çam gibi ferahlatıcı kokular da karıştırılır. XVII. yüzyıldan itibaren Avrupa’da kullanılmaya başlayan ve bugün yaygınlaşarak büyük bir sanayi oluşturan kolonya ve bu kapsama giren parfüm, deodorant, sprey ve benzerlerinin dini hükmünün tartışılması, içlerinde bulunan alkol yüzündendir.

İslâm dini ister sıvı, ister katı olsun sarhoşluk veren maddelerin, sarhoş olmak amacıyla kullanılmasını kesin olarak yasaklamıştır.^[1] Şarap ve ondan elde edilen içkilerin içilmesinin haram olduğu konusunda görüş birliği vardır. Çoğunluk fakihlere göre, hammaddesi ne olursa olsun sarhoş edici içkilerin azının da çoğunun da içilmesi caiz değildir. Buna göre içinde alkol bulunan kolonya ve benzerlerinin de içki olarak kullanılmasının caiz olmadığında açıklık vardır.

Ancak kolonyanın içilmesi dışında temizlik, serinleme, güzel koku gibi değişik amaçlarla kullanılması konusunda farklı görüşler vardır.

İslâm bilginlerinin büyük çoğunluğuna göre şarap necistir.^[2] Elbiseye veya namaz kılınan yere avuç içi kadar bir alana sürülse, namazın geçerliliğine engel olur. Şarap dışında kalan ve içildiği zaman azı veya çoğu sarhoşluk veren şeylerin necis olduğuna dair ise bir delil yoktur. Ebû Hanîfe ve Ebû Yûsuf’a göre bunlar necis değildir, sarhoş olmak için içilmeleri haramdır, fakat elbiseye veya namaz kılınan yere dökülmeleri durumunda namazın geçerliliğini etkilemez.

Çağımızın bilginlerinden Muhammed Hamdi Yazır (ö.1358 / 1939) bu konuda şöyle demiştir: “Üzerine şarap, şampanya, arak ve konyak dökülenler, herhalde yıkamadıkça namaz kılamazlar. Fakat üzüm şarabından mamul olmayan ispirto, bira ve benzeri müskirât içilemezse de elbiseye veya bedene sürülmesi de namaza engel olur diye iddia edilemez.” ^[3]

İmam Şâfiî’ye göre ise, şarap dışında alkol ihtiva eden kolonya da necis olup, içilmesi de, başka amaçlarla kullanılması da caiz değildir.

Sonuç olarak kolonya ve benzerlerinin üretiminde şarap türü içki kullanıldığı takdirde, bunların içilmesi de, temizlik, koku ve benzeri amaçlarla kullanılması da caiz olmaz. Fakat şarap dışındaki hammaddelerden üretildikleri takdirde yalnız içilmeleri caiz olmaz, fakat temizlik, koku vb. amaçlarla kullanılmaları caiz olur.

Dipnotlar:

^[1] bk. Mâide, 5/90; Buhârî, Edeb, 80; Müslim, Eşribe, 73; Tirmizî, Eşribe, 3; Ebû Dâvud, Eşribe, 5. ^[2] bk. Mâide, 5/90, ^[3] bk. Hak Dini Kur’an Dili, I, 762, 763.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları