Güzel Ahlâk Nedir?

Güzel ahlak nedir? Nefsin üç günü nelerdir? Güzel ahlakın önemi ve fazileti nedir?

Güzel ahlâk; nefsin güçlerinin ve özelliklerinin ölçülü olması, iki aşırı uca meyletmeden orta yolu tutmasıdır.

NEFSİN ÜÇ GÜCÜ

Nefsin üç gücü vardır:

Birincisi, konuşma gücüdür. Bunun aşırısı cerbeze (kurnazlık, hîlekârlık), gereğinden azı gabâvet (bönlük), orta derecesi hikmettir.

İkincisi, şehvet gücüdür. Bunun aşırısı fücûr (ahlâk kurallarına aykırı yaşama), gereğinden azı cümûd (donuk olma), orta derecesi iffettir.

Üçüncüsü, ise gazap gücüdür. Bunun aşırısı tehevvür (öfkelenme), gereğinden azı cübn (korkaklık), orta derecesi şecâat (yiğitlik)tir.

Bütün bu güzel huyların tamamı, en mükemmel ve son derece ölçülü bir şekilde Peygamber Efendimiz’de bulunmaktaydı. İşte bundan dolayı Allah Teâlâ Resûl-i Ekrem Efendimiz’i överek “Şüphesiz ki sen pek büyük bir ahlâka sahipsin” (Kalem 68/4.) buyurdu.

Hz. Âişe radıyallahu anhâ şöyle demiştir: “Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellemin ahlâkı Kur’an’dı. Cenâb-ı Hakk’ın hoşnut olduğu şeyden hoşnut olur, hoşnut olmadığı şeyden de hoşnut olmazdı.”

Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“Ben güzel ahlâkı tamamlamak için gönderildim.” (Mâlik, el-Muvatta’, Hüsnü’l-huluk 8; Ahmed ibni Hanbel, Müsned, II, 38)

Enes ibni Mâlik radıyallahu anh: “Resûl-i Ekrem sallallahu aleyhi ve sellem insanların en güzel ahlâklısı idi.” demiştir.(Buhârî, Edeb 112) Bu hadisin bir benzeri de Hz. Ali radıyallahu anhdan rivâyet edilmiştir.

Ele aldığı konuları derinlemesine araştırıp inceleyen âlimlerin belirttiğine göre güzel ahlâk Resûlullah’ın tabiatında ve yaratılışında vardı. O güzel ahlâkı özel bir gayretle, çalışıp çabalamakla elde etmemiş, bunu ona Cenâb-ı Hak bağışlayıp ikrâm etmişti.

Kaynak: Şifa-i Şerif