Boşanmada Kusur Sayılan Haller

Sorularla İslam

İslam hukukuna göre kadının hâkime başvurarak evliliğe son verdirebileceği kusurlar.

İmam Ebû Hanîfe ve Ebû Yûsuf’a göre kadının İslâm hâkimine başvurarak evliliğe son verdirebileceği kusurlar beş tane olup şunlardır:

  1. Kocanın iktidarsızlığı (innet): Kadının bu sebebe dayanarak boşanma davası açabilmesi için üç şart gerekir. a) Evlendikten sonra hiç cinsel temas olmamış bulunmalıdır. b) Erkeğin bu kusuruna karısının nikâhtan önce bilgisi ve nikâhtan sonra ise rızasının bulunmaması gerekir. c) Kadının kendisinde cinsel hayata engel olan bir özür de bulunmamalıdır.
  2. Erkeğin cinsiyet uzvunun kesik olması (mecbûb).
  3. Husyelerin çıkarılmış bulunması (hasîy).
  4. Erkeğin büyü, sihir vb. bir etki ile bağlı olması.
  5. Kocanın cinsiyetinin belirsiz (hunsâ) olması.

Birinci maddedeki şartlar bunlar için de aranır. Bu yüzden kadının, sonradan meydana gelecek bu gibi kusurlar için boşanma davası açabilmesi için, bu özürlere rızasının bulunmaması gerekir.

İmam Muhammed’e göre kadın, kocasıyla birlikte yaşadığı takdirde zarar göreceği her kusur ve hastalıktan dolayı İslâm hâkimine başvurabilir.

İmam Şâfi ve Mâlik’e göre eşlerden herbiri diğerinde bulunan ve cin­sel teması engelleyen bir kusurdan veya akıl hastalığı, cüzzam ve alaca hastalığı (baras) gibi tiksindirici özürlerden dolayı hakime başvurabilir.

Bir özür veya hastalık nedeniyle hakimin eşleri ayırması Hanefî ve Mâlikilere göre talak, İmam Şâfi ve Ahmed b. Hanbel’e göre ise fesih niteliğindedir.

Ancak yukarıda belirtilen kusur ve hastalıklar bilinerek evlenilmişse, artık bunlara dayanarak tefrik istenemeyeceği konusunda görüş birliği vardır.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları