Zekat Paramla Kurban Kestirebilir miyim?
Zekat paramla kurban kestirebilir miyim? Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Hamdi Yıldırım cevaplıyor.
Sünnette karşılığı olan kurbanlar — akika, şükür ve adak gibi — vacip olan kurbanla aynı hisseye girerek kesilebilir. Ancak bazı durumlarda yanlış uygulamalara rastlıyoruz. Mesela bir kardeşimiz şöyle diyor:
“Ben zekâtımdan kurban alınmasını ve kurban olarak kesilmesini istiyorum.”
Bu doğru bir yaklaşım değildir. Çünkü zekât ayrı bir ibadet, kurban ise farklı bir ibadettir. Her ne kadar her ikisi de malî ibadet olsa da, hüküm ve şartları farklıdır. Zekât zekâttır, kurban kurbandır. Bir ibadet üzerinden diğer bir ibadet ifa edilemez.
Dolayısıyla, zekât parasıyla kurban kesilemez. Zekât parasıyla bir hayvan kesilip etinin fakirlere sadaka olarak dağıtılması mümkündür. Ancak bu durumda kesilen hayvan:
-
Adak kurbanı,
-
Vacip kurban,
-
Şükür kurbanı,
-
Nafile kurban
sayılmaz. Çünkü “hem kurban kesmiş olayım hem de zekâtımı vermiş olayım” şeklinde bir niyet doğru değildir. Zira her iki ibadet de malî ibadet olup biri, diğerinin yerine geçemez.
Eğer bir kişi “Zekâtımı veriyorum, bu parayla bir hayvan alınsın, et olarak dağıtılsın” diyorsa bu caizdir. Özellikle kurban mevsiminde hayvanlar daha ucuza temin edilebildiği için:
“Benim de oradaki Müslümanlara Kurban Bayramı’nda bir et ikramım olsun.”
şeklindeki bir düşünceyle hareket edilebilir. Fakat bu tür kurbanlar, hisseli kurban kesimlerine dahil edilmemelidir. Çünkü klasik fıkıh kitaplarında da ifade edildiği gibi:
“Yedi ortaktan biri sadece et niyetiyle kurbana girerse, diğerlerinin kurbanı da geçersiz olur.”
Bu kişi et niyetiyle değil de zekât niyetiyle kurbana ortak oluyor olabilir; fakat kurban niyeti yoksa, zaten ibadet kapsamına girmez. O nedenle bu tür kesimlerin ayrı olarak yapılması gerekir.