Tavafta Hacer-i Esved İstilam Edilmeli midir?

Tavafın başlangıcında ve her şavtın sonunda Hacer-i Esved’i istilam etmek sünnettir.

Tavaf edecek kimse tavafa başlarken Hacer-i Esved hizasına gelince durmaksızın “bismillahî Allahu ekber” diyerek Hacer-i Esved’i “istilam” eder. Bunu tavafın her şavtında tekrarlar.

Hac ve umrede Kâbe'yi tavafa başlarken veya tavaf sırasında Hacer-ül  Esved önüne gelindiğinde, elleri namaza durur gibi kaldırıp tekbir, tehlil getirerek (Allahü ekber, la ilahe illallahü vallahü ekber) diyerek onu selamlamak ve el öpmek. El sürülemiyorsa uzaktan elleri kaldırıp, işaret yapmak.

Kalabalık değilse ve kimseye eziyet vermeyecekse Hacer-i Esved’i öper. (İbn Mace, Menasik, 27. II, 981-982. Tirmizî, Hac, 37. III; 215.) Hz. Ömer (r.a) Hacer-i Esved’i öpmüş ve; “çok iyi biliyorum ki sen faydası da zararı da olmayan bir taş parçasısın. Eğer Resulullah’ın (s.a.s.) öptüğünü görmeseydin seni öpmezdim” demiştir. (Buhârî, Hac, 50. II, 160. Ebû Dâvud, Menasik, 47, II, 439.) Kalabalık varsa Hacer-i Esved-i öpmez. Hacer-i Esved’i öpmek müstehap, insanları itip kakmak ve onlara eziyet vermek ise günahtır. Müstehap bir fiil îfa etmek için günah işlenmez.

Her şavtın başında,

“Allah’ım! Sana iman ederek, Kitabını tasdik ederek, Sana verdiğim sözü yerine getirerek Peygamberin Muhammed (s.a.s.) in sünnetine uyarak Beytini tavaf ediyorum” der.

Tavafın her şavtında “Rükn-i Yemânî” de istilam edilir, ancak öpülmez. Konuyla ilgili olarak sahebeden Abdullah b. Ömer (r.a),  “Resulullah (s.a.s.) tavafın her şavtında Rükn-i Yemani ile Hacer-i Esved’i istilam etmeden geçmezdi” demiştir.(Ebu Davud, Menasik, 48, II, 440-441.)

Hacer-i Esved’i istilam, sünnet, Rüknü Yemânî’yi isti- lam ise müstehaptır. Diğer köşeler istilam edilmez. (Tirmizî, Hac, 35. III, 213.)

Kaynak: Diyanet Hac İlmihali, DİB Yayınları