On Geceye Yemin Olsun Ayeti Ne Anlatıyor? (Fecr Sûresi 2. Ayet)

Fecr sûresinin 2. ayetinde geçen ve üzerine yemin edilen “On Gece" hangi on geceyi ifade ediyor? Fecr sûresi 2. ayeti ne anlatıyor? Ayeti nasıl anlamalı ve amel etmeliyiz?

Bu “on gece” Zilhicce ayının ilk on gecesidir. Araplar gece deyince o gecelerin gündüzlerini kastederler.

Ya da bu “On Gece”den maksat Ramazan ayının son on gecesidir. Gece kelimesinin nekre getirilmesi tazim ifade etmek içindir. Çünkü bu geceler başkalarında olmayan birtakım faziletlerle tahsis edilmiştir.

Bundan dolayı Allah bu gecelere yemin etmiştir. Bu faziletlerden birisi de Zilhicce ayının ilk on gününde hac amelleriyle meşgul olmaktır. Bir hadiste Hz. Peygamber (s.a.v): “Allah katında Zilhicce ayının on gününde yapılan bir hayırdan ne daha iyi, ne de sevabı daha büyük bir amel vardır.” buyurdu.

Bunun üzerine: “Allah yolunda cihad eden de mi?” denildi. Hz. Peygamber (s.a.v) şöyle cevap verdi:

“Allah yolunda cihad eden de. Ancak kendi malı ve canıyla cihada çıkıp da bunlardan hiçbir şeyi geri getirmeyen/şehit düsen hariç.” (Buhari, Iydeyn, 11; Ebu Davud, Savm, 61; Tirmizi, Savm, 52; İbn Mace, Siyam, 39; Musned, 1/224, 338.)

Bu hadiste cihada çıkan kimsenin evinden çıkarken bir daha geri dönmemeye niyet etmesi gerektiğine işaret vardır. Allah Teala dilediğini yapar.

Ramazan ayının son on gününün şerefine gelince bin aydan daha hayırlı olan kadir gecesinin bu gecelerde aranması (faziletini anlatmak icin) yeterlidir.

Bu “On Gece”nin Aşura gününün de içinde olduğu Muharrem’in on gecesi ya da içinde Berat Gecesi'nin de olduğu Şaban ayının ortasında bulunan on gecedir.

Baklî şöyle der: Bu on gece, Allah Teala’nın günlerinde gökleri ve yeri yarattığı altı gün ile Adem (a.s.)’ın yaratıldığı gece/gün, gündüzünde kıyametin kopacağı gece, Allah’ın Hz. Musa (a.s.) ile konuştuğu ve Hz. Peygamber (s.a.c)’e İsra’nın meydana geldiği gecedir.

Kâşânî der ki: Allah, ruhun bedene taallukunun ilk tesiri ortaya çıktığı zaman ruhun nurunun beden maddesi üzerine zuhurunun başlangıcına yemin etmiştir. Yine “on geceye”, kemali elde etmenin sebep ve araçları olduğu için ruhun bedene taalluku sırasında taayyün eden zahir ve batın hislerin yerlerine yemin etmiştir.

Et-Te’vilatu’n-Necmiyye’de der ki: Allah mü’minin kalp toprağından bir tek hasenenin patlayıp cıkmasına ve “Kim iyilikle gelirse ona getirdiğinin on katı vardır.” (el-En’am, 6/160) ayetiyle işaret edilen on iyiliğe işaret etmektedir. Allah’ın “gece” ismini vermesinin sebebi bu on hasenenin/iyiliğin amel gündüzünden iktisap ile değil ilahi mevhibe yoluyla gayb aleminden olarak bir hasenenin ahadiyyet mertebesi gaybından zuhur ettiği içindir.

Kaynak: Erkam Yayınları, Rûhu’l-Beyân Tefsiri