“Ölümü Çokça Hatırlayın” Hadisi
Ölümü neden düşünmeliyiz / tefekkür etmeliyiz? “Bütün zevkleri bıçak gibi kesen ölümü çokça hatırlayın!” hadis-i şerifini nasıl anlamalıyız?
Peygamber sallâllâhu aleyhi ve sellem Efendimiz bir hadîs-i şerîflerinde şöyle buyuruyorlar:
“Bütün zevkleri bıçak gibi kesen ölümü çokça hatırlayın!” (Tirmizî, Zühd, 4)
Ölümü aklından çıkarmayıp lâyıkıyla tefekkür edebilen kimse, fânî lezzetlere; âhiret yolcusu olduğunu bilen kimse de dünya misafirhânesindeki oyuncaklara aldanmaz, onlarla oyalanıp vakit kaybetmez.
Çocuklar deniz kenarında oynarken kumdan evler yapar, onunla bir müddet oynar, canları sıkılınca da kendilerini saatlerce oyalayan bu evi bir tekmeyle yerle bir ederler. Yahut kuvvetli bir dalga gelir, o evcikleri yutuverir.
Ölüm de aynen böyledir. Gelecek günlere dâir nice hayaller kuran, nice plânlar-projeler yapan insanoğlu, ölümü hatırlayınca gönül ufkunu acı bir hüzün kaplar. Zihnindeki plânları gerçekleştirmek üzere olan kimseler, “ha bugün ha yarın” diye çırpınıp dururken, ölüm her şeyi bir anda yıkıp dağıtıverir. Onca emek ve zahmet, çocukların kumdan evleri gibi yok olup gider.
Hâl böyle olunca, nefsânî hayallerin dizginlerini büsbütün koyuverip, ömrü, ölüm gerçeğini unutarak yaşamaya çalışmak, ne büyük bir gaflet manzarasıdır!..
Nitekim Ebû Saîd el-Hudrî radıyallâhu anh’ın naklettiğine göre, Efendimiz sallâllâhu aleyhi ve sellem yere bir çubuk dikmişti. Sonra bunun yanına ikinci bir çubuk, biraz ilerisine de üçüncü bir çubuk diktiler. Daha sonra ashâbına dönerek:
“–Bunun ne demek olduğunu biliyor musunuz?” diye sordular.
Onlar her zaman yaptıkları üzere:
“–Allah ve Rasûlü daha iyi bilir!” diye mukâbelede bulundular. Peygamber Efendimiz sallâllâhu aleyhi ve sellem, kendisini merakla dinleyen ashâbına meseleyi şöyle îzâh ettiler:
“–Bu birinci çubuk insan, ikincisi onun eceli, üçüncüsü de istek ve arzularıdır. İnsan, kuruntular peşinde koşup dururken ecel önünü keser ve onu alıp götürür.” (Ahmed İbn-i Hanbel, Müsned, III, 18)
Kaynak: Osman Nuri Topbaş, Ebediyet Yolculuğu, Erkam Yayınları