Kısaca Mezhepler Nasıl Ortaya Çıkmıştır?

Kısaca mezhepler nasıl ortaya çıkmıştır?

Peygamber Efendimiz’e -sallâllâhu aleyhi ve sellem- îman edip sohbetine katılan Müslümanlar’a “Sahabe”, sahabeyi görüp onların sohbetine katılan Müslümanlar’a “Tabiîn”, tabiîn’in sohbetine katılan Müslümanlar’a “Tebe’i Tabiîn” ve bizden önce yaşamış bu zâtların hepsine genel olarak “Selef-i Sâlihîn” denir.

Selef-i Sâlihîn, “ehl-i sünnet ve’l-cemaat”in ilk rehberleridir. Bunlar; Peygamber Efendimiz’in -sallâllâhu aleyhi ve sellem- yolunu hakkıyla devam ettirmiş, İslâm dinini her tarafa yaymış, İslâm’ın birlik ve beraberliğini kuvvetlendirmiş, İslâm dinini bid’atlerden; yani din adına sonradan uydurulan dine aykırı şeylerden korumuşlardır. Selef-i sâlihînden sonra mezhepler ortaya çıkmıştır.

Şunu belirtmekte fayda vardır ki; mezhep demek, yeni bir din ortaya koymak demek değildir. İslâm dinini aslına göre düzenleyerek bir araya toplayıp insanların istifadesine sunmaktır. İtikâdî mezheblerde olsun, amelî mezheplerde olsun hiçbir mezhep imamı dinde olmayan bir meseleyi kafasından uydurup dine eklememiştir.

MEZHEPLERİ KABUL ETMEYENLER

Günümüzde mezhepleri kabul etmeyen birtakım insanlar ortaya çıkmıştır. Mezhepleri kabul etmeyip dinimizi kafasına göre yorumlamaktadırlar. Bunlardan son derece sakınmak gerekmektedir. Tek doğru yol, “Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat”in yoludur. Zira Peygamber efendimiz -sallâllâhu aleyhi ve sellem- şöyle buyurdu:

“Muhammed’in canı kudret elinde olan Allah’a yemin ederim ki; Muhakkak ki benim ümmetim yetmiş üç fırkaya ayrılacaktır. Bunlardan bir tanesi cennette, yetmiş iki tanesi cehennemdedir.”

“-Ey Allâh’ın Rasûlü, cennette olanlar kimlerdir?” diye sorulunca Rasûlüllah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-:

“-Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaattir. (Benim ve ashâbımın yolunda gidenlerdir.)” buyurdu. [1]

EHL-İ SÜNNETİN İKİ MEZHEBİ

Ehl-i Sünnet ve’l-Cemaat’in îtikatta iki hak mezhebi vardır: “Maturîdî” ve “Eş’arî” mezhebleri.

Maturîdî Mezhebi: İnanç ve itikat hususunda İmam Maturîdî’ye tâbî olanların mezhebidir. (İmam Ebu Mansur Muhammed el-Maturîdî -rahmetullâhi aleyh- 280-333)

Eş’ari mezhebi: İnanç ve itikat hususunda İmam Eş’arî’ye tâbî olanların mezhebidir. (İmam Ebû Hasan Ali bin İsmail el-Eş’arî -rahmetullâhi aleyh- 260-324)

[1] İbn-i Mâce, Hadis no: 3992.