İnsan Bir Düşünse

İsmail Hakkı Bursevî Hazretleri’nin Rûhu’l Beyan eserinde anlattığı; tek başınalığı, zayıflığı, korkusu ile insan bir düşünse neyi bulabilir?

Bir insan düşünsek, tek başınadır. Düşmanları tarafından aranmakta, dar bir yere atılmış ve zayıflığından dolayı, organları hareket edememektedir. Hareket etse de yanında silahı yoktur. Silahı olsa da tek başına düşmanlarına karşı koyacak durumda değildir. Askeri olsa da askerlerinin kırılmayacağından emin değildir. Bu durumda iken âniden güçsüzlüğünü gideren birisi geliyor, kendisini güçlendirip ordusu, askerleri ve silahlarla kendisine yardım ediyor, imdadına yetişiyor. Etrafına da büyük bir kale yapıyor. İşte bu kişi o zayıfa bu durumda emniyet ve eman vermiş olur. Bundan dolayı yardım eden kimseye mü’min, demek yerinde olur.

Kul asıl yaratılışında zayıftır. Dâhilî yönden açlık, susuzluk ve hastalıklara mâruz kalmaya hazırdır. Hâriçten de yakıcı felâketler, boğup yaralayıcı ve kırıp parçalayıcı âfetlere mâruz bir durumdadır. Bu korkunç ve tehlikeli durumlardan kendisine güven verecek kimse ancak, hastalığını tedavi edecek ilaçları, açlığını giderecek yemekleri ve susuzluğunu giderecek içecekleri hazırlayandır. Bundan başkası değildir. Beden savunacak, sağlığı yerinde kuvvetli uzuvlardır. Duyular kendisine yaklaşan tehlikeleri haber vermekte olan casuslardır. Bundan sonra kulun en büyük korkusu, âhiret helâkidir. Kulu bu tehlikeden koruyacak kaleyi, gerçek bir tevhid kelimesinden başka bir şey yapamaz. Allah Teâlâ da ona tevhid yolunu gösterir. Kulu tevhid kelimesine imrendiren ise bir kudsî hadiste: “Lâ ilâhe illallah benim kalemdir. Bu kaleme giren benim azâbımdan emin olur.” (Deylemî, Hadis No: 8101) buyrulmuş olmasıdır. Bu âlemde emniyet içinde olan kimse yoktur ki, Allah Teâlâ’nın yaratmış olduğu sebeplerden faydalanmasın. Bu sebeplerden faydalanmanın yolunu gösteren de yalnız Allah’tır.

Kaynak: İsmail Hakkı Bursevî, Rûhu’l-Beyan, 21. Cilt, Erkam Yayınları