Hayvanların ve Madenlerin Zekâtı

Hayvanların ve madenlerin zekâtı nasıl hesaplanır?

Koyun ve keçi türünün nisabı 40, sığır türünün 30 ve develerin nisabı 5’tir. Bunun üzerindekilere belli sayı artışına göre zekât gerekir. Ancak hayvan türlerinin üretici zekâtına tâbi olması için, yılın yarısından çok bir süreyle mübah mera’larda otlaması gerekir, bu çeşit hayvana “sâime” denir. Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: “Sâime olan koyunların sayısı kırka ulaştığı zaman yüz yirmiye kadar bir koyun verilir. Yüz yirmiyi aşınca, iki yüze kadar iki koyun, iki yüzü aşınca üç yüze kadar üç koyun, üç yüzü aşınca her yüz tane için bir koyun verilir.” ^[1]

Hayvanları alıp satmak üzere elde bulunduran kimse, ticaret malı zekâtına tabi olup, %2,5 üzerinden zekât vermesi gerekir.

Eriyip kalıba dökülebilen maden türlerinde beşte bir üretici zekâtı gerekir. Bunlar Hanefîlere göre “ganimet hükmünde” olup, ganimetin beşte birinin verileceği yerlere verilir. Delil şu ayettir: “Biliniz ki, ganimet olarak elde ettiğiniz şeylerin beşte biri Allâh’ın, Resûlü’nün ve yakınlarının, yetimlerin, düşkünlerin ve yolcunundur.” ^[2] Hadis: “Rikâzda (define ve maden) beşte bir zekât vardır.” ^[3] “Rikâz”, Allah ya da kulları tarafından toprak altına yerleştirilen maden veya değerli şeylerdir.

Dinotlar:

^[1] Ebû Dâvûd, Zekât, 5; Mâlik, Muvatta’, Zekât, 23; Dârimî, Zekât, 4; A. İbn Hanbel, I, 12. ^[2] Enfâl, 8/41. ^[3] Buhârî, Müsâkât, 3, Zekât, 66; Ebû Dâvûd, İmâre, 40; Müslim, Hudûd, 45, 46.

Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Döndüren, Delilleriyle Aile İlmihali, Erkam Yayınları