Âlimlere Saygımızı Nasıl Göstermeliyiz?

İLİM

Âlimin üstünlüğünü ve önemini anlatan ayet ve hadisler var mıdır? Âlimlere saygımızı nasıl göstermeliyiz? Âlimlere saygının önemi...

Kur’an-ı Kerim’in ilk emri “Oku.”dur. Okumak, bilgi sahibi olmak insan için bir üstünlüktür. Çünkü Cenab-ı Hak, bilenlerle bilmeyenlerin bir olmadığını bildirmiştir.

ÂLİMLERLE İLGİLİ AYET VE HADİSLER

Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyruluyor:

“De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu?” (39/Zümer, 9.)

“Allah, içinizden iman edenlerle, kendilerine ilim verilenlerin derecelerini yükseltir.” (58/Mücadele, 11.)

“Allah’tan kulları içinde ancak bilgi sahibi olanlar korkar.” (35/Fâtır, 28.)

Peygamberimiz (s.a.v.) de,

“Allah Teala kimin hayrını dilerse, onu dinde âlim ve fakih yapar” (Buhârî, “İlm”, 10, Müslim, “Zekât”, 33, Tirmizî, “İlm”, 1.) buyurmuştur.

Bilgi yolu cennet yoludur. Peygamberimiz (s.a.v.),

“Bilgi öğrenmek için yola çıkan kimse, evine dönünceye kadar Allah yolundadır” (Tirmizî, “İlm”, 2.) buyurmuştur.

Bilgi insan için büyük bir değerdir. Bilgisiz ibadet bile yapılmaz.

Bilgi, insanın kafasını ve çevresini aydınlatan bir ışıktır. Bu ışıktan mahrum olan kimsenin doğru yolu bulması zordur.

İLMİN VE ÂLİMİN ÜSTÜNLÜĞÜ

İlmin ve âlimin üstünlüğünü ifade eden şu hadis-i şerife dikkat edilmelidir.

Ebû’d-Derdâ (ra.) şöyle diyor: Peygamberimizden (s.a.v.) şöyle buyurduğunu işittim:

“Her kim bilgi öğrenmek için yola çıkarsa, Allah Teala ona Cennet yolunu kolaylaştırır. Şüphesiz melekler de ilme talip olanlara, hoşlandıklarından dolayı, kanat gererler. Göklerde ve yerde bulunan varlıklar, hatta sudaki balıklara varıncaya kadar, hepsi ilim sahipleri için Allah’tan af dilerler. Bir ilim sahibinin, bir ibadet eden üzerine üstünlüğü, Ay’ın diğer yıldızlara üstünlüğü gibidir. Âlimler, Peygamberlerin vârisleridir. Peygamberler, ne bir altın ve ne de bir gümüş miras bırakmamışlardır. Ancak ilmi miras bırakmışlardır. İşte o mirasa konan, sonsuz bir haz ve nasip almış demektir.” (Tirmizî, “İlm”, 19, Ebû Dâvûd, “İlm”, 1.)

ÂLİMLERE SAYGININ ÖNEMİ

Bu sebeple bilgi sahiplerine saygı göstermek, İslami terbiyenin gereğidir. İslam dünyasında âlimler daima saygı görmüşler ve anıldıklarında, Allah onlara rahmet etsin anlamında, “Rahmetullahi aleyh” veya “rahimehullah” demek, onlara has bir saygı ifadesi olmuştur.

Peygamberimizin (s.a.v.) bütün arkadaşlarını, din âlimlerini hayırla, saygıyla anmak, hepsine karşı sevgi duymak, hiçbiri hakkında kötü söylememek, saygısızlık yapmamak, dinimizin öğrettiği edeptir, terbiyedir. Bunların kendi aralarında meydana gelen çekişme ve tartışmaları ileri sürerek haklarında saygı ve edebe aykırı sözler söylemek doğru değildir. Olgun bir Mümine yakışmaz.

Kaynak: İslam İlmihali, Diyanet