Karahindiba Nedir, Nerede Yetişir, Faydaları Nelerdir?

Karahindiba nedir, nasıl kullanılır? Karahindiba faydaları nelerdir? Karaciğer ve böreğin en iyi dostu ve yol kenarından bile rahatlıkla toplayabileceğiniz “karahindiba’’ doğal bir şifa deposu.

Haber: Murat Karadeniz

Karahindiba Nisan ve Mayıs aylarında yetişen, çok yıllık sarı çiçekli otsu bir bitkidir. Çiçekleri sarı, yaprakları yeşil olsa da bitkiye “karahindiba’’ denilmiştir.

Karahindibanın Diğer İsmi 

Mısır ve Kıpçak Türkleri'nin “katagan’’, Çağatay Türkleri'nin “saçratku’’ olarak bildikleri bu bitki günümüze “karahindiba’’ olarak gelmiştir. Hindiba, Arapça kökenli bir kelimedir. Tedâvisi için kullanıldığı göz hastalığı trahomdan kaynaklandığı ileri sürülür. Anadolu'da acıgıcı, acıgünek, güneyik, çıtlık, cırtlık ve arslandişi olarak bilinse de en yaygın olarak kullanılan adı “radika’’dır.

KARAHİNDİBA NERELERDE KULLANILIR?

Bitki uzmanları karahindibayı çoğu kez aşağıdaki durumların tedavisinde kullanır:

• 2. tip şeker hastalığı
• Egzama
• Mide-bağırsak hastalıkları
• Romatoid artrit
• Karaciğer hastalığı
• Mide ekşimesi

KARAHİNDİBA FAYDALARI

Karahindibanın tıbbi etkileri ve bunlardan yararlanma yöntemleri şöyle sıralanabilir;

Karahindiba sindirim sistemini düzenler: Karahindibanın en mühim etkisi sindirim sistemini düzenlemektir. Çay şeklinde hazırlanan bitki sindirim sistemini düzenleyerek iştahın açılmasında yarar sağlar. Çayın tüketimi ile vücuda alınan besinlerin sindirilmesinde rol oynayan bakteriler ikaz edilerek harekete geçer. Bu sayede sindirim daha kolay gerçekleşir. Bitki çayı ayrıca gaz, kabızlık gibi sorunlara karşı da yarar sağlar.

Karahindibanın temizlik üzerindeki etkisi: Karahindiba çayı idrar söktürücü ve müshil etkisi yaratan bitkisel bir çaydır. Bu özelliği ile vücudun temizlenmesini sağlar. Gıda yolu ile vücuda alınan suyun vücut tarafından kolaylıkla emilimine katkıda bulunarak toksinlerin, tuz fazlalığının ve zararlı maddelerin, karaciğer, mide ve idrar yollarında birikmesini önler. Bu sayede karaciğer ile alâkalı gelişecek hastalıkların oluşma olasılığını azaltır. Ayrıca idrar yollarında oluşabilecek enfeksiyonlara karşı da yararlı bir bitkidir.

Karahindiba kalbi güçlendiriyor: Karahindiba kökü kalp kaslarının kuvvetlenmesine yardımcı olur. Vücutta birikebilecek fazla tuzu dışarı atan bir özelliği olduğu için kalp sağlığını korumak için etkili bir bitkidir. Kan şekeri düzeyini dengede tutar ve şeker hastalığı ataklarının hafiflemesine yardımcı olarak, kolesterol seviyesini dengeler.

Karahindiba doğal cilt bakımı ürünüdür: Karahindiba doğal bir cilt bakım ürünüdür. Ciltte oluşabilecek egzama, sedef, sivilce gibi problemlerde karahindiba bitkisinden yararlanılabilir. Karahindiba bu tür cilt sorunlarına yol açabilecek toksinlerin vücuttan atılmasını sağlar. Ciltte oluşabilecek enfeksiyonlara karşı karahindiba, soğutularak içilmelidir.

Karahindibanın antioksidan özelliği: 2003 yılında yapılan bir araştırmayla, bilim adamları, karahindiba çiçeği özünün serbest radikallerle(DNA'ya hasar verdiği bilinen kimyasal yan ürünler) savaşabildiğini buldular.

Karahindiba kanserden koruyor: Tamamlanan bir ön araştırmaya göre karahindiba, kansere karşı  umut vaat edici bir etken olarak kullanılabilir. 2008 yılında göğüs ve prostat kanseri hücreleri üzerinde yapılan bir araştırmada araştırmacılar, karahindiba yaprağı özünün göğüs kanseri hücrelerinin gelişimini yavaşlattığını ve prostat kanseri hücrelerinin yayılımını durdurduğunu buldu. Ancak ne karahindiba çiçeği  ne de karahindiba kökü özlerinin bahsedilen kanser hücreleri üzerinde bir etkisi görüldü.

KARAHİNDİBA NELERE İYİ GELİR?

Karahindiba faydaları:

• Depresyon, stres ve yorgunluğa karşı iyi gelir. Sinirleri yatıştırarak vücudun rahatlamasını ağlar.
• Romatoid artrit hastalığının tedâvisinde kullanılabilir.
• Vücuda enerji ve güç katar.
• Sarılık ve dalak ile alâkalı hastalıklara karşı iyi gelir.
• Gut hastalığına karşı yarar sağlar.
• Diyabet hastaları için yararlıdır.
• Vücutta su tutulumunu azaltarak zayıflamaya yardımcı olur.
• Siğil ve enfeksiyon tedâvilerinde kullanılabilir.
• Kan dolaşımının daha aktif bir şekilde gerçekleşmesine yardımcı olur.

KARAHİNDİBA ÇAYI NASIL YAPILIR?

Karahindiba çayı için karahindiba bitkisinin kurutulmuş yaprakları kullanılır. Şayet çay taze hindiba yaprakları ile hazırlanacaksa aşağıda verilen ölçünün iki katı kullanılmalıdır.

• 6 çorba kaşığı karahindiba kökü (kurutulmuş)
• 6 çorba kaşığı karahindiba yaprağı (kurutulmuş)
• 4 su bardağı su

Hazırlanışı: 4 su bardağı su ve karahindiba kökü uygun bir kabın içine alınarak 20 dakika kadar kaynatılır. Kaynayan su karahindiba yaprakları üzerine dökülerek ağzı kapatılır ve 15 dakika kadar demlenir. Hazırlanan çay tazeliğini yitirmeden hemen içilmelidir.

Tarif-2

• 1 su bardağı kavrulmuş karahindiba
• Karanfil, tarçın
• Rezene tohumu
• Zencefil kökü
• 1 tutam karabiber

Hazırlanışı: Kavrulmuş karahindiba hariç eşit ölçülerde bütün baharatlar uygun bir tavaya alınarak 20 dakika kadar kavrulur. Kavrulan baharatlara karahindiba eklenerek 1 dakika kadar daha kavrularak ocaktan alınır. Hazırlanan kürden 1 su bardağı kaynar suya 1 yemek kaşığı alınarak karıştırılır ve 10 dakika demlenerek içilir. Tadı acı olabileceğinde bal ile tatlandırılarak tüketilebilir.

Karahindiba Cilde Nasıl Uygulanır?

Karahindiba yaprakları kaynatılmış suya ilave edilerek 10 dakika kadar demlenir. Demlenme süresi tamamlandıktan sonra ciltte oluşan problemlere karşı bir pamuk yardımı ile sürülür

Karahindiba Yan Etkisi

Karahindiba genellikle güvenilir bir bitki olarak düşünülür. Ancak bazı insanlarda midede ekşime ve diğer mide sorunları ile ishal gibi yan etkiler görülebilir.

Karahindiba, kanaryaotu, krizantem, kadife çiçeği, papatya, sarı papatya, civan perçemi veya iyot allerjisi olanlar bu bitkiyi kullanmaktan kaçınmalıdır. Safra kesesi iltihaplı ya da enfekte olmuş olanlar veya safra kanalları tıkalı olanlar da karahindibanın tıbbi amaçla kullanımından kaçınmalıdır.

KARAHİNDİBA NASIL KULLANILMALI?

Karahindiba % 5e varan yüksek oranıyla en iyi doğal potasyum kaynaklarından biridir. A ve C vitamini ve nikotinik asit ile türlü mineraller yönünden de zengindir. Bu sebeple yaprakları salatalara katılıp yenir. Kökü de, yaşken doğranıp salatalara katılır. Kurutulan kökü birçok ülkede öğütülüp acı hindiba kahvesi ve çay olarak içilir.