Zerdeçalın Faydaları ve Kullanımı
Zerdeçal nedir, nerede yetişir? Zerdeçal neye iyi gelir, nasıl kullanılmalıdır? Zerdeçal nasıl tüketilir? Zerdeçalın faydaları ve kullanımı...
Zerdeçal, zencefilgiller familyasından sarı çiçekli, büyük yapraklı, çok yıllık otsu bir bitki cinsidir. Hint safranı olarak da bilinir. Anavatanı Güney Asya’dır. Diğer isimleri zerdeçöp, safran kökü, sarıboya, zerdeçav, hint safranıdır.
ZERDEÇALIN FAYDALARI - Zerdeçal Neye İyi Gelir?
- Demir, manganez, B6, potasyum ve diyet lifi kaynağıdır.
- Soğuk algınlığı, grip ve nezle gibi hastalıkların tedavisinde kullanılabilir.
- Solunum yollarında meydana gelen enfeksiyonlarda kullanılabilir.
- Vücudun direncini artırarak hastalıklara karşı koruma sağlayabilir.
- Karaciğeri güçlendirir ve karaciğer içerisindeki toksinlerin atılmasına yardımcı olur.
- Karaciğer yağlanması tedavisinde kullanılabilir.
- Hafızayı kuvvetlendirmede etkilidir.
- Mideyi kuvvetlendirir ve hazmı kolaylaştırır.
- Sinirleri uyarır ve iltihap gidericidir.
- Çocuklarda gelişimi destekleyicidir.
- Daha sıkı bir cilde sahip olunmasına yardımcı olabilir.
- Kemik erimesi, verem, astım gibi pek çok hastalığın tedavisinde kullanılır.
- Hücre yenileyici özelliği sayesinde genel vücut sağlığı konusunda önemli bir destekçidir.
- Safra akışını arttırıcı etkisi nedeniyle yağlı gıdaların sindirilmesinde etkilidir.
- Doğal bir anti-septik ve anti-bakteriyeldir. Kesiklerin ve yanıkların dezenfekte edilmesinde faydalı olabilir.
- Kan sulandırıcı ve antioksidan etkileri nedeniyle romatoid artrit, alzheimer gibi önemli sağlık sorunlarında kullanılır.
- Zerdeçal gastrointestinal sistemde oluşan doluluk hissi ve yemeklerden sonra artan gaz problemlerinin giderilmesine yardımcı olur.
ZERDEÇALIN TARİHİ
Zerdeçalın, dünya genelinde 4 bin yıldır kullanıldığı bilinmektedir. Osmanlı dönemi de dahil olmak üzere dünyada kullanımı hep baharat olarak kaldı. Uzakdoğu başta olmak üzere çok önemli hastalıklara çare olabildiği bilinmekte ve tedavilerinde kullanılır. Fakat bu bitki kökünün geliştirilememesinin nedeni toz formunun dışında asla işlenemeyişi oldu. Osmanlı kayıtları dahil mucizevi özellikleri geçmiş literatürlere yansımadı. Doğadaki hemen hemen tüm bitkilerin çayı, tentürü, ekstraktı yapılabilirken zerdeçalda bu işlem mümkün olamadı.
1900’lü yılların başlarında Avrupalı bir bilim adamı zerdeçalın etken maddesi curcuminin keşfini yaptıktan sonra, son 20 yılda teknolojik araştırmalar neticesinde geç de olsa keşfedildi ve yoğun klinik araştırmalar başlatıldı.
ZERDEÇAL NERELERDE KULLANILIR?
Zerdeçal doğuda uzun yıllar birçok hastalığa tedavi amaçlı kullanıldı. Ağırlıklı olarak Hindistan ve Uzak Doğu’da yetiştirildiği için çoğunlukla Hint ve Uzak Doğu yemeklerinde karşımıza çıkar.
Kurutulmuş zerdeçal toz haline getirilerek; tatlılarda, çorbalarda, pilavlarda, et yemeklerinde, söğüş ve çeşitli sebzelerde baharat olarak kullanılır.
Evde hazırlanan peynir veya sürmelik yağlara sarı bir renk vermesi için de zerdeçal tercih edilir.
Hem etleri marine etmek hem de etli yemeklere lezzet katmak için zerdeçal kullanılır.
Bağışıklık sistemini güçlendirmesi açısından zerdeçal ile yapılan içecekler tüketilebilir.
Cilt bakımı için evde hazırlanan maskelere ve cilt temizleyicilerine eklenebilir.
Ayrıca tekstil sektöründe koyu sarıdan parlak sarıya kadar farklı olan renkleriyle ipek kumaşlara ve ince derilere renk vermek amacıyla da kullanılır.
ZERDEÇAL NASIL TÜKETİLİR?
Hindistan’da günde en az 1 çay kaşığı zerdeçal kullanılmaktadır. Bu nedenle, Hintlilerde akciğer, meme, böbrek kanserleri daha az görülmektedir. Ayrıca Alzheimer oranı yaşlılarda yok denecek kadar azdır.
Zerdeçalın zeytinyağı, karabiber, kırmızı biber ile birlikte tüketilmesi vücut tarafından tamamen emilmesini sağlamaktadır. Özellikle kanser başlangıcında ve kanserli hücre oluşumunu engelleyen zerdeçal, bağışıklık sisteminin gelişmesi için de çok faydalıdır. Bu baharat kullanıldıktan sonra bağırsaklarda inceleme yapan araştırmacılar, B tipi bağışıklık hücrelerinin hızla arttığını görmüşlerdir. Hintli bilim adamları ise, zerdeçal ile vücudun daha fazla antikor ürettiğini söylemektedir.
Zerdeçalı kaynayan her yemeğe 1 tatlı kaşığı eklemekle kullanabilirsiniz. Hemen hemen her yemeğe yakışan bir tadı vardır.
Süte ekleyerek içilebileceği gibi çayı da tüketilebilir. Fakat belki de en etkili kullanım salatalara ekleyerek, limon ve baharatlar ile kullanımıdır.
ZERDEÇALIN YAN ETKİLERİ VE ZARARLARI
Zerdeçalın bilinen belirgin yan etkileri yoktur. Ancak aşırı miktarda zerdeçal tüketimine karşı dikkat edilmesi tavsiye edilir. Zerdeçal kullanan bazı kişilerde mide bulantısı, baş dönmesi ve ishal gibi durumlar görülebilmektedir. Hamile kadınlar ve emziren anneler yüksek miktarda zerdeçal tüketmemeye özen göstermelidir ve zerdeçal tüketmeden doktorlarına danışmalıdır.
Not: Zerdeçalı kullanmadan önce bir doktora danışınız.