Koruyan Hatırlatan Düşündüren Müstesnâ Bir İbadet

Oruç, nîmetlerin kadrini bildiren, şükran hisleri uyandıran, yoksulların ve çâresizlerin hâlinden anlama şuuru kazandıran, nefsânî arzu ve temâyülleri bertaraf eden, gönülleri maddenin tasallutundan kurtarıp “sabır” denilen en yüksek ahlâkî meziyete eriştiren bir ibadettir.

“Oruç, Allah içindir, onun ecrini de Ben veririm. Benʼim içindir oruç.” (Bkz. Müslim, Sıyâm, 164)

Oruç, namaz, infaklar, sadaka, zekât ve infaklar, umre-hac, kalbî yapımızın, rûhânî yapımızın merhaleler katetmesi içindir.

Cenâb-ı Hak:

“Ey îmân edenler! Oruç sizden önce gelip geçmiş ümmetlere farz kılındığı gibi size de farz kılındı…” (el-Bakara, 183) buyuruyor.

Demek ki bütün ümmetlere, insanoğluna oruç zarûrî. Şundan zarûrî: Nefsânî arzuları bertaraf edecek, rûhânî istîdatlarını inkişâf ettirecek, kendisinin ilâhî kameranın altında olduğunun bir idrâki içinde bir istikâmet edinecek.

Cenâb-ı Hak âyet-i kerîmenin sonunda:

لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ “…Umulur ki takvâ sahibi olursunuz.” (el-Bakara, 183) buyuruyor.

Cenâb-ı Hak kulunun takvâ sahibi olmasını arzuluyor.

Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-ʼi örnek olarak, bir takvâda örnek.

Kurʼân-ı Kerîm; “هُدًى لِلْمُتَّقِينَ” Yine “…Takvâ sahiplerine bir rehber.” (el-Bakara, 2) Ve takvâ sahibi olduğumuz zaman da Cenâb-ı Hak:

وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَيُعَلِّمُكُمُ اللّٰهُ

(“…Siz takva sahibi olursanız, Allah size öğretir…” [el-Bakara, 282]) buyuruyor. Allah, doğruyu, hakkı-bâtılı öğretiyor.

Velhâsıl, böyle bir oruç, müstesnâ bir ibadet. Nasıl namaz fahşâdan, münkerden men ediyorsa, oruç da, nefsânî hayat bertaraf edildiği için, o da, insanı birçok menfîliklerden korur.

Yahya bin Muaz -radıyallâhu anh-:

“Şaşılır o kimseye ki, hastalık korkusundan perhiz eder, Cehennem korkusuyla günahlardan perhiz etmez.”

Günahlardan perhiz etmeye oruç bir vesîle olmuş oluyor.

Ramazân-ı Şerîfʼin lâyıkıyla ihyâsı yolunda en çok dikkat edilecek husus, şüphesiz ki oruç ibadetidir. Oruç, bize dünyanın fânî nîmetlerinin elinden alınacak bir âhiret yolcusu olduğumuzu hatırlatır.

Orucun bize getirdiği lûtuflar; nefsânî arzular asgarîye inecek, rûhânî istîdatlar inkişâf edecek, Ramazân-ı Şerîf yüksek bir takvâ mevsimi olacak.

PEYGAMBELER VE ORUÇ İBADETİ

Peygamberler, nübüvvetin rûhâniyetine oruçla başlamışlardır. Meselâ Sina Dağıʼnın pek kıymetli peygamberi Hazret-i Mûsâ -aleyhisselâm- Tevrat nâzil oluncaya kadar kırk gün oruç tutmuştur. Bir rivâyete göre de savm-ı visal, iftarsız olarak oruç tutmuştur. Cenâb-ı Hakʼla mükâlemeye girecek. Nefsânî arzular asgarîye düşürülecek, rûhânî istîdatlar yükselecek, Cenâb-ı Hakʼla mükâlemeye girecek.

Yine Sâir Dağıʼnın mukaddes peygamberi Hazret-i Îsâ -aleyhisselâm- da İncilʼden ilk kelâmı duyuncaya kadar kırk gün oruç tutmuştur.

Yine Yûsuf -aleyhisselâm-, hazineler eline verildiği hâlde, fakirlerin hâlinden gâfil kalmayayım diye, midesini tam olarak doyurmamıştır. Kendisine:

“‒Hazineler elinde, niye yemiyorsun?” diye sorulduğu zaman:

“‒Aç olayım ki açların hâlinde anlayayım.” buyurmuştur.

Zira aç olunmadan açların hâlinden anlamak mümkün değildir.

Yine, Âişe Vâlidemiz buyurur:

Rasûlullah -sallâllâhu aleyhi ve sellem-ʼin âile efrâdı Medîneʼye geldiği günden beri, vefât ettiği güne kadar, üç gün arka arkaya buğday ekmeğiyle karnını doyurmadı.” (Müslim, Zühd, 20)

Âişe Vâlidemiz yine buyuruyor ki:

“Bize ganimetlerden beşte bir hisse gelirdi. Hediyeler gelirdi, ikramlar olurdu. Fakat -sallâllâhu aleyhi ve sellem- Efendimiz ümmetinin derdiyle dertlendiği için, onları başta Ashâb-ı Suffe ve diğer muhtaçlara gönderirdi. Evimizde üç gün sıcak bir yemeğin pişmediği ve Allah Rasûlüʼnün üç gün arpa yahut buğday ekmeğiyle doymadığı gün çok olurdu.” buyuruyor.

Demek ki şöyle kısaca yine tekrarlarsak, oruç ibadeti bize nîmetlerin kadrini bildiren bir ay. Yarım gün aç kalıyoruz, yarım gün susuz kalıyoruz, tâkatten düşüyoruz.

Cenâb-ı Hak bize devamlı bir ikram hâlinde. Toprağıyla ikram hâlinde. Muhtelif hayvanlarıyla ikram hâlinde. Sebze-meyve ile ikram hâlinde. Her şeyiyle bir ikram hâlinde bize.

Demek ki oruç, nîmetlerin kadrini bildiren bir ay. Şükran hislerini uyandıran bir ay. Ki Cenâb-ı Hakkʼa nasıl bir teşekkür edeceğiz bu ayda? Yoksulların ve çâresizlerin hâlinden anlayabilme şuurunu kazandıran bir ay. Nefsânî arzu ve temâyülleri bertaraf ettiren bir ay. Maddenin esaretinden kurtarıp “sabır” denilen en yüksek ahlâkî meziyete eriştiren bir ay.

Velhâsıl sabır, tahammülü güçlendirir. Stresleri önler. Sabır, takvânın fârik husûsiyetlerinden biridir.

Diğer bakımdan oruç, mazlumların ve muhtaçların, “acıyın bize” diye yükselen sessiz feryatlarının en güzel tercümanıdır. Merhamet ve şefkatimizi bütün fânî sevdâların üzerine yükseltemez isek kendimize çok yazık etmiş oluruz.

RAMAZAN-I ŞERİF MÜLAKATI - VİDEO

Kaynak: Osman Nuri Topbaş, 2015 Sohbetleri, Ramazan-ı Şerîf Özel Mülâkâtı

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.