Haccın Farzları (Şartları ve Rükünleri)
Haccın farzları (şartları ve rükünleri) neledir? Mezheplere göre haccın farzları nelerdir?
Haccın farzlarını iki grup altında toplamak mümkündür: Haccın müstakil farzları (şartları ve rükünleri), haccı oluşturan menâsikin kendi içindeki farzları (şartları ve rükünleri).
Önce haccın farz, vacip ve sünnetleri sadece maddeler halinde sayılacak, daha sonra ilgili yerlerde detaylı olarak anlatılacaktır.
HACCIN MÜSTAKİL FARZLARI (ŞARTLARI VE RÜKÜNLERİ)
Haccın farzları bir şart ve iki rükünden ibarettir. Bunlardan ihrama girmek haccın şartı, “Arafat' ta vakfe yapmak” ve “Kâ'be'yi tavaf etmek” ise haccın rükünleridir.
MEZHEPLERE GÖRE HACCIN FARZLARI
Şâfiî mezhebine göre haccın farzları şunlardır:
- İhrama girmek (niyet),
- Arafat' ta vakfe yapmak,
- Kâ'be'yi tavaf etmek,
- Sa'y yapmak,
- Saçları tıraş etmek veya kısaltmak,
- Bu rükünlerin çoğu (en az dördü) arasında tertibe uymak.
Bu farzlar, haccın rükünleridir.[1]
Mâlikî ve Hanbelî mezheplerine göre haccın farzları;
- İhrama girmek,
- Arafat' ta vakfe yapmak,
- Kâ'be'yi tavaf etmek,
- Sa'y yapmak.
Bu farzlar, haccın rükünleridir.
Rükünler, usulüne göre yapılmadıkça, ceza ve kefâret ödemekle hac sahih olmaz. Eksik kalan rüknün tamamlanması veya haccın kazâsı gerekir.
HAC MENÂSİKİNİN KENDİ İÇİNDEKİ FARZLARI (ŞARTLARI VE RÜKÜNLERİ)
Bir de haccın her bir menasikine ait farzlar vardır ki bunların her biri ilgili bölümlerde açıklanacaktır.
Dipnot:
[1] Şirbînî, II, 385. Nevevî Muhyiddin Yahya b. Ş eref, Kitâbü'l-Îzâh fî Menâsiki'l- Haccı ve'l-Umre, s. 375. İkinci baskı, Beyrut, 1994.
Kaynak: Diyanet Hac İlmihali