Cimri Bir Sofunun İbretlik Hikâyesi

Şeyh Sadî-i Şirazî'nin 8 asır önce kaleme aldığı Bostân, siyasi buhranlar içinde bocalayan 13. asır insanına, aslını ve sahipsiz olmadığını hatırlatmak için verilen nasihatler demetidir. Şeyh Sadî-i'nin Bostân'ından hikmetli bir hikaye...

1) Rum ülkesinin bir şehrinde, tarikat ehlinden anlayışlı bir zat bulunduğunu duydum.

Duyduk Anadolu’da bir zengin sofu varmış

İnsanlar o sofuya kerâmet ehli dermiş

2) Ben ve birkaç seyyah derviş onu görmeye gittik.

Alınca bu haberi arkadaşlarla kalktık

Ziyaret etmek için hayli mesafe aldık

3) Evine varınca yüzümüzü, gözümüzü ve elimizi öptü, hepimizi saygıyla oturttu, kendisi de vakur bir eda ile karşımıza oturdu.

Büyük iltifatlarla karşıladı bizleri

Öpüp okşarken bizi aydınlıktı gözleri

4) Gördüm ki bu zatın parası, tarlası, malı mülkü ve hizmetçileri var; fakat meyvesiz ağaç gibi mürüvveti yok.

Oturdu karşımıza, mütebessim ve vakur

Konuşma sırasında tesbihle evrâd okur

5) Evet, söz ile iltifatlarıyla sıcak davranıyordu, ne var ki mutfağının ocağı sönüktü.

Hali vakti yerinde serveti gayet çoktu

Ne var ki cömertlikten fazla nasibi yoktu

6) Bütün gece o, tesbih ve tehlilden; biz de açlıktan uyuyamamıştık.

Bizim gibi uzaktan gelen konuklar açtı

Serveti çoktu amma o meyvesiz ağaçtı

7) Seher vakti sıvanıp saygı ile kapımızı açtı, hemen iltifatlarla hal hatır sormaya başladı.

Sabahleyin erkenden yine sohbeti açtı

Tatlı diller dökerek hayli inciler saçtı

8) Şakacı zarif biri bizimle konakta misafir bulunuyordu, dayanamadı:

Aramızda çok zarif nüktedan biri vardı

Onu uyarmak için fırsatını arardı

9) Şeyhim, dedi bana bûse yerine tûşe (yiyecek) ver, çünkü derviş için tûşe bûseden daha iyidir.

Gel sen bûse yerine şu açlara tûşe ver

Dervişler bûseden çok bugün tûşeyi sever

10) Hizmet diye pabucumu öpme; tek ekmek ver de pabucu başıma çal...

Hizmet diye pabucu öpüyorsun, bu ne hal

Sen bize ekmek ver de pabucu başıma çal

11) Allah adamları başkasını kendilerine tercih ettikleri için ilerlemişlerdir. Onlar, geceyi uykusuz geçirdikleri halde kalpleri ölü kimseler değillerdir.

Veliler o rütbeye özveriyle erdiler

Başkasını kendine hep tercih ederdiler

12) Ben aynı hali gece bekçisi olan Tatar’da gördüm, gönlü ölü, gözü ise uyanıktı.

Yoksa uykusuzluğun ne kıymeti var artık

Bekçiler de kalırlar sabaha dek uyanık

13) Keramet cömertliktir, ekmek vermektir; anlamsız söz ise boş davuldur.

Kerâmet gelmektedir kerem kökünden oğul!

Keremsiz zenginlerin bil ki içi boş davul

14) Kıyamet günü cennette, mâna için iddiayı terk eden kimseleri görürsün.

Âhirette ne sözün yararı var ne malın

Cennete götürecek seni sâlih amelin

15) Zaten dâvayı mâna sayesinde güçlendirirsin; amelsiz söz, zayıf bir dayanaktır.

Amel gibi sermayen varsa elinde hüccet

Seni kurtaracak o, bâki laftan ibaret

Kaynak: Mahmut Kaya, Altınoluk Dergisi, Sayı: 364, Haziran 2016

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.