Cennete Çağıran Âyetler

“Onlar (müşrikler) cehenneme çağırır. Allah ise izni (ve yardımı) ile cennete ve mağfirete çağırır.”2 âyeti sanki beni alıp götürüyor; mü’minleri cennete çağıran diğer âyetlerle birer birer buluşturuyor. Rabbimin mü’minleri dâr-ı selâma davet edişindeki sıcaklığı satırlar vasıtasıyla sadırlara taşıyabilme ümidi doğuyor içime. 

Rasûlullah (s.a.v.) pek çok hadîs-i şerîfinde bizleri Kur’ân okumaya, öğrenip öğretmeye ve onu hürmetle sahiplenmeye teşvik ediyor. Bunlar içinde “Kur’ân okuyan mü’minin kokusu hoş, tadı güzeldir...”1 hadîsinin ayrı bir yeri olmalı. Çünkü bu söz, Müslüman’a yaraşan halâvetin nereden besleneceğini nezîh bir lisanla işaret ediyor; sanki şefkatli bir öğretici gibi elinizden tutup sizi Kitâbullah’ın huzuruna çekiyor. Sanki her birimize; “Günlük meşgûliyetlerin içinde Kur’ân’ın huzurunda bulunmaya ayırdığın saatlerin ne kadar?” diye soruyor. “Allah Kelâmı’na ayırdığın saatleri daha da artırmaya bakmalı ve bu işi ne kadar hâlisâne yapabildiğini sorgulamalısın.” diyor. Hakikaten bu hadîs-i şerîfin teşviki bir başka; Peygamberimiz (s.a.v.)’in övdüğü “kokusu hoş, tadı güzel mü’minler” arasına katılma ümidi insanın içini ısıtıyor...

Bu duygu ve düşüncelerle Kelâm-ı Kadîm’in huzuruna durduğumda “Onlar (müşrikler) cehenneme çağırır. Allah ise izni (ve yardımı) ile cennete ve mağfirete çağırır.”2 âyeti ile karşılaşıyorum. Bu âyet sanki beni alıp götürüyor; mü’minleri cennete çağıran diğer âyetlerle birer birer buluşturuyor. Rabbimin mü’minleri dâr-ı selâma davet edişindeki3 sıcaklığı satırlar vasıtasıyla sadırlara taşıyabilme ümidi doğuyor içime. İmkân ölçüsünde burada paylaşabileceklerimi not alıyorum.

CENNETİN ÖZELLİĞİ

Mesela bir âyet-i kerîmede takvâ sahiplerine va’d olunan cennetin özelliği “zemininden ırmaklar akan, yemişleri ve gölgesi sürekli.”4 şeklinde tavsif ediliyor. Başka bir âyet-i kerîmede müttakîlere va’d olunan cennetin durumu “içinde bozulmayan sudan ırmaklar, tadı değişmeyen sütten ırmaklar, içenlere lezzet veren şaraptan ırmaklar ve süzme baldan ırmaklar.”5 diye tasvir ediliyor. Vâkıa sûresinde ise “Cevherlerle işlenmiş tahtlar üzerinde oturup yaslanan ve kendilerine sadece “selâm, selâm”6 “ denilen cennet ehlinin safâsı, benzersiz bir nezahet ve zerafetle anlatılıyor.

Bu ve benzeri âyetleri okurken, Ebû Hureyre (r.a.)’den rivâyetle Rasûlullah (s.a.v.)’ın Rabbi’nden naklettiği şu hâdîs-i kudsî ufkumuzu açıyor. İki Cihan Güneşi (s.a.v.) buyuruyor ki; “Azîz ve celîl olan Allah Teâlâ şöyle buyurdu: Ben salih kullarım için âhiret azığı olarak hiçbir gözün görmediği, hiçbir kulağın işitmediği ve hiçbir insanın aklına gelmeyen birtakım nîmetler hazırladım. (O halde) Allah’ın sizi bu sözlerle muttali kıldığı şeyleri bir yana bırakın. Bunlardan başka bir de O’nun sizleri muttali kılmadığı şey vardır ki, o en büyüktür.7

Yukarıda meâli arz edilen âyetleri bu hadîs-i şerîf ile birlikte düşündüğümüzde şunu anlıyoruz ki, o özendirici tasvirler, insanın idrak seviyesine indirilmiş ifadelerdir. Onlara takılıp kalmadan Efendimiz (s.a.v.)’in buyurduğu üzere “muttali kılınmadığımız şey”e talip olmak lâzımdır. Nitekim Adn cennetlerinde devamlı kalacak mü’minlerden söz edilirken “Allah kendilerinden hoşnut olmuş, onlar da Allah’tan hoşnut olmuşlardır.”8 buyruluyor. Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri’nin beyân ettiği üzere, gâyelerin en yücesinin Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak olduğuna işaret ediliyor.9 En nihayetinde bu husus, “Allah’ın rızası ise hepsinden büyüktür. İşte büyük kurtuluş buna nâil olmaktadır.”10 buyruğu ile açıklığa kavuşturulmuş oluyor. Bunu okuduktan sonra her şey yerli yerine oturuyor; rızâ-yı Bârî’ye nâil olabilmenin en büyük kurtuluş olduğu gerçeğiyle, zihniniz duruluyor. Ve şu kanaat pekişmiş oluyor:

DİNİMİZ ÖNCE ÜMİTVAR OLMAYI ÖĞRETİYOR

Kur’ân okumaya her gün yeni bir iştiyakla sarılmalıyım. Evet, azâb âyetle­rini okurken Allah dostlarının kıraatini örnek almalıyım; onlar gibi ürpermeye gayret etmeliyim; ancak müjde âyetlerindeki ümidi iliklerime kadar hissetmeliyim. Çünkü güzel dînimiz bize her şeyden önce ümitvar olmayı öğretiyor. “Rahmetim gazabımdan öndedir.”11 buyuran Rabbimiz, bu ümidi hissetmemizi ve sesimizin yettiği yere kadar duyurmamızı istiyor.

Öyle inanıyoruz ki, bizi azâb-ı ilâhî ile îkaz eden âyetler de müjde âyetlerine hazırlamak için sevk edilmiştir. “El-hamdu lillâhi rabbi’l-âlemîn”den başlayıp “Mine’l-cinneti ve’n-nâs”a kadar olan her satır, bizi cennete çağıran âyetlerin tamamlayıcı cüzleridir. Dolayısıyla bir tarafta gösterilen havf kamçısı, diğer taraftaki ümit aşısını güçlendirmek ve tazelemek içindir. Şu hâlde sözümüzü; “Hayatta oldukça bu rahmet deryâsından yudumlamaya çokça vakit ayırmalı.” diye bağlayabiliriz. Çünkü Kur’ân’ın Hak katında şefaati geçerlidir.12 Ve sakındırdığından emîn kılarak ümitlendirdiğine götürmek üzere, hesap gününde elimizden tutacak olan odur.

Dipnotlar: 1) Buhârî, Et’ime, 30. 2) Bakara sûresi, 2/221. 3) Yûnus sûresi, 10/25. 3)  Ra’d sûresi, 13/35. 5) Muhammed sûresi, 47/15. 6) Bkz; 56/11-34. 7) Müslim, 2824/3. 8) Beyyine sûresi, 98/8. 9) Mârifetnâme, Erkam Yayınları, c. 3, s. 36 vd. 10) Tevbe sûresi, 9/72. 11) Buhârî, Tevhîd, 15. 12) Müslim, Müsâfirîn, 252.

Kaynak: Cafer Durmuş, Altınoluk Dergisi, 372. Sayı

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.