Allah Sevgisinin Alametleri

Muhabbet, gönlün hissettiği kemâl sebebiyle bir şeye meyletmesidir. Yani kendini sevdiğine yaklaştıracak şeye daha fazla önem vermesidir. Bu itibarla insan, hakiki kemâlin Allah’a mahsus olduğunu bildiği müddetçe, muhabbeti ancak Allah’a olur.

Cenâb-ı Hak neleri sevdiğini ve sevmediğini yahut da hangi sebep ve vâsıtalarla kullarını seveceğini pek çok âyet-i kerîmede beyân ediyor.[1] Bunlardan birinde, Âl-i İmrân sûresinde şöyle buyruluyor: “(Rasûlüm) de ki; Eğer Allah’ı seviyorsanız bana tabi olunuz ki, Allah da sizi sevsin ve günahlarınızı bağışlasın. Allah son derece bağışlayıcı ve esirgeyicidir.”[2]

Rivâyet edildiğine göre bu âyet-i kerîme, Rasûlullah (s.a.v.)’in Kâ’b ibn-i Eşref ile adamlarını îmana çağırması ve onların da “Biz Allah’ın oğulları ve dostlarıyız.”[3] demeleri üzerine nâzil olmuştur. Buna göre âyeti kerîme; Allah’ı seven, Allah’ın da kendilerinden hoşnut ve razı olarak günahlarını bağışladığı kullardan olmak için takip edilecek yolu işaret ediyor ki, o da Rasûlullah (s.a.v.) tabi olmaktır. Çünkü hakikaten Allah’ı sevenler, her hâlde Rasûlullah (s.a.v.)’a tabi olurlar. Bunun tabiî neticesi olarak Allah onları sever. Bunun dışındakiler için Allah sevgisi de Allah tarafından sevilmeleri de kuru bir iddiadan öteye geçmez.

MUHABBETİN MÂNÂSI

Rûhul-Beyân’da belirtildiğine göre muhabbet, gönlün hissettiği kemâl sebebiyle bir şeye meyletmesidir. Yani kendini sevdiğine yaklaştıracak şeye daha fazla önem vermesidir. Bu itibarla insan, hakiki kemâlin Allah’a mahsus olduğunu bildiği müddetçe, muhabbeti ancak Allah’a olur. Sâirlerine sevgisi sadece Allah için olur. Tabiatıyla bu da Allah’a itaati ve O’na yaklaştıracak şeyi istemeyi gerektirir. Nitekim muhabbetin mânâsı “itaati istemek” şeklinde açıklanmıştır ve konumuzu teşkîl eden âyet-i kerîmede Allah’a itaat, Rasûlü’ne tabi olma şartına bağlanmıştır.”[4]

Mâide sûresindeki bir âyet-i kerîme de konumuza ışık tutması bakımından önemlidir. Buyruluyor ki; “Ey iman edenler! Sizden kim dininden dönerse (bilsin ki) Allah, sevdiği ve kendisini seven, müminlere karşı alçak gönüllü (şefkatli), kâfirlere karşı onurlu ve zorlu bir toplum getirecektir. (Bunlar) Allah yolunda cihâd ederler ve hiçbir kınayanın kınamasından korkmazlar (hiçbir kimsenin kınamasına aldırmazlar). Bu, Allah’ın, dilediğine verdiği lütfudur. Allah’ın lütfu ve ilmi geniştir.”[5]

Bu âyette Allah’ın dînine arkasını dönenlerin yerlerine getirilecek olanların vasıfları beyân ediliyor ki, bu aynı zamanda kendilerinin Allah tarafından sevilmesine sebep olan hususiyetlerdir. Âyette bildirildiğine göre Allah’ın sevdiği kullar, mü’minlere karşı mütevazı, kâfirlere karşı onurlu ve izzetli davranırlar. Allah yolunda cihâd ederler ve bu konuda ayıplayanların ayıplamasından çekinmezler. Buna göre yukarıda meâlini arz ettiğimiz birinci âyette çizilen çerçeveyi gözeterek ikinci âyetteki hususiyetleri hâiz olanlar, Allah’ın sevdikleri zümresine dâhil olmuş olurlar. Her kimde bunlar mevcut değilse veya eksik ise onun yapması gereken, tez elden noksanlarını telafi etmek olmalıdır.

ALLAH'IN SEVDİĞİ KULA MÜJDESİ

Efendimiz (s.a.v.) Ebû Hureyre (r.a.)’den rivâyet edilen bir hadîs-i şerîfte “Yüce Mevlâ’nın dostlarına düşmanlık edenlere harp ilan edeceğini” beyân ettikten sonra “farzlar ve nafileler vesilesiyle yüce zâtına manevî yakınlık kesb eden kullarına muhabbet edeceğini ve bu sevginin “âdetâ kulun gören gözü, işiten kulağı ve yürüyen ayağı oluncaya kadar devam edeceğini”[6] bildirmiştir. Yine Ebû Hureyre (r.a.)’den rivayet edilen başka bir hadîste ise Allah Teâlâ’nın sevdiği kulu gök ve yer ehline de sevdireceği müjdesi verilmiştir.[7]

Herhalde bu konuyu şöyle hülâsa edebiliriz: Her Müslüman âyet ve hadîslere bakarak Allah’ın nelerden râzı olduğunu ve kimleri sevdiğini öğrenebilir. Neleri ve kimleri sevmediğini pekâlâ anlayabilir. Bu konuda yazılmış eserlere bakabilir; nelerle mükellef olduğunu ilmihallerden öğrenebilir. Mühim olan, öğrendiklerini hayata tatbik etme şuurunun hep diri olmasıdır. Allah’ın râzı olduğu amellere rağbet etmektir. Sevmediklerinden titizlikle sakınmaktır. Üsve-i hasene yani “en güzel örnek” olan Rasûlullah (s.a.v.)’a tabi olmaktır. Herhangi bir konuda bir tercih söz konusu olduğunda öncelikle O’nun (s.a.v.) ne dediğine ve ne yaptığına bakmaktır.

NEFSİMİZE SORACAĞIMIZ SORULAR

Burada nefsimize soracağımız soruların bazıları şunlardır: İbadet hayatımız nasıl? Farzların edâsına titizlenerek ve nafilelere rağbet ederek yukarıdaki hadîste müjdelenen ilâhî muhabbete lâyık olma gayretimiz ne derecede?

Kendisine uymakla emr olunduğumuz Rasûlullah (s.a.v.)’ın merhamet, nezâket ve zarâfetinden nasibimize düşen nedir? Onun (s.a.v.) affediciliği, sehâveti bize ne derece rehberlik ediyor?

Mü’minlere karşı mütevazi, kâfirlere karşı onurlu davranmak şahsiyetimizde ne derece yer etmiş? Allah uğrunda zamanın en elzem mücâhedesini kuşanmak gündemimizde hangi yeri tutuyor?

Muhabbet-i Mevlâ’ya lâyık kul olma adına, burada sayılanlardan başka küçük dokunuşları, incelikleri ne kadar gözetiyoruz? Bu ve benzeri sorulara vereceğimiz cevaplarla kendimizi test edebiliriz.

Dipnotlar: 1)  Meselâ bkz; Bakara sûresi, 2/190, 195, 20, 222; Âl-i İmrân sûresi, 3/22, 57, 76; Mâide sûresi, 5/13, 42. vb. 2)  Bkz; 3/31. 3) Mâide sûresi, 5/18. 4) Rûhu’l-Beyân, Erkam Yayınları, Heyet, c. 3, s. 75. 5) Bkz; 5/54. 6) Buhârî, Rikak, 38. 7) Müslim, Birr, 157.

Kaynak: Cafer Durmuş, Altınoluk Dergisi, Sayı: 391

İslam ve İhsan

PAYLAŞ:                

YORUMLAR

İlk yorumu yapan siz olun!

Yorum Ekle

İslam ve İhsan

İslam, Hz. Adem’den Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen tüm dinlerin ortak adıdır. Bu gerçeği ifâde için Kur’ân-ı Kerîm’de: “Allâh katında dîn İslâm’dır …” (Âl-i İmrân, 19) buyurulmaktadır. Bu hakîkat, bir başka âyet-i kerîmede şöyle buyurulur: “Kim İslâm’dan başka bir dîn ararsa bilsin ki, ondan (böyle bir dîn) aslâ kabul edilmeyecek ve o âhırette de zarar edenlerden olacaktır.” (Âl-i İmrân, 85)

...

Peygamber Efendimiz (s.a.v) Cibril hadisinde “İslam Nedir?” sorusuna “–İslâm, Allah’tan başka ilâh olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın Rasûlü olduğuna şehâdet etmen, namazı dosdoğru kılman, zekâtı vermen, Ramazan orucunu tutman, yoluna güç yetirip imkân bulduğun zaman Kâ’be’yi ziyâret (hac) etmendir” buyurdular.

“İman Nedir?” sorusuna “–Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe inanmandır. Yine kadere, hayrına ve şerrine îmân etmendir” buyurdular.

İhsan Nedir? Rasûlullah Efendimiz (s.a.v): “–İhsân, Allah’a, onu görüyormuşsun gibi kulluk etmendir. Sen onu görmüyorsan da O seni mutlaka görüyor” buyurdular. (Müslim, Îmân 1, 5. Buhârî, Îmân 37; Tirmizi Îmân 4; Ebû Dâvûd, Sünnet 16)

Kuran-ı Kerim, Peygamber Efendimize (s.a.v) gönderilen ilahi kitapların sonuncusudur. İlahi emirleri barındıran Kuran ve beraberinde Efendimizin (s.a.v) sünneti tüm Müslümanlar için yol gösterici rehberdir.

Tüm insanlığa rahmet olarak gönderilen örnek şahsiyet Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed Mustafa (s.a.v) 23 senelik nebevi hayatında bizlere Kuran ve Sünneti miras olarak bırakmıştır. Nitekim hadis-i şerifte buyrulur: “Size iki şey bırakıyorum, onlara sımsıkı sarıldığınız sürece yolunuzu asla şaşırmazsınız. Bunlar; Allah’ın kitabı ve Peygamberinin sünnetidir.” (Muvatta’, Kader, 3.)

Tasavvuf; Cenâb-ı Hakkʼı kalben tanıyabilme sanatıdır. Tasavvuf; “îmân”ı “ihsân” gibi muhteşem ve muazzam bir ufka taşımanın diğer adıdır. Tasavvuf’i yola girmekten gaye istikamet üzere yaşayabilmektir. İstikâmet ise, Kitap ve Sünnet’e sımsıkı sarılmak, ilâhî ve nebevî tâlimatları kalbî derinlikle idrâk edip onları hayatın her safhasında vecd içinde yaşayabilmektir.

Dua, Allah Teâlâ ile irtibatta bulunmak; O’na gönülden yönelmek, meramını vâsıta kullanmadan arz etmek demektir. Hadisi şerifte "Bir şey istediğin vakit Allah'tan iste! Yardım dilediğin vakit Allah'tan dile!" buyrulmuştur. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/307)

Zikir, bütün tasavvufi terbiye yollarında nebevi bir üsul ve emanet olarak devam edegelmiştir. “…Bilesiniz ki kalpler ancak Allâh’ı zikretmekle huzur bulur.” (er-Ra‘d, 28) Zikir, açık veya gizli şekillerde, belirli adetlerde, farklı tertiplerde yapılan önemli bir esastır. Zikir, hatırlamaktır. Allah'ı hatırlamak farklı şekillerde olabilir. Kur'an okumak, dua etmek, istiğfar etmek, tefekkür etmek, "elhamdülillah" demek, şükretmek zikirdir.

İlim ve hâl kelimelerinden oluşmuş bir isim tamlaması olan ilmihal (ilm-i hâl) sözlükte "durum bilgisi" demektir. Bütün müslümanların dinî bilgi ve uygulama bakımından ihtiyaç duyduğu, bir bakıma müslüman olmanın ve müslümanlığın icaplarını yerine getirmenin ön şartı durumundaki fıkhi temel bilgiler ilmihal diye anılmıştır.

İslam ve İhsan web sitesinde İslam, İman, İbadet, Kuranımız, Peygamberimiz, Tasavvuf, Dualar ve Zikirler, İlmihal, Fıkıh, Hadis ve vb. konularda  güvenilir kaynaklardan bilgiye ulaşabilirsiniz.